Voor de zomer lanceerden Anderlecht, Club Brugge, Genk, Gent en Standard samen met de Nederlandse ploegen Ajax, PSV, Feyenoord, AZ, Utrecht en Vitesse - op eigen initiatief en kosten - een haalbaarheidsstudie naar een grensoverschrijdende BeNeLiga. De Belgische en Nederlandse voetbalbond zijn ook betrokken. “Om het bredere perspectief op het totale voetbalbelang mee te ondersteunen en te bewaken”, legt Croonen uit.

Volgens een studie van Deloitte zou een BeNeLiga niet alleen sportieve voordelen inhouden, maar ook financieel interessanter zijn. De initiatiefnemers van de BeNeLiga gaan ervan uit dat een forse stijging van de budgetten niet enkel de BeNeLiga-clubs ten goede zal komen. “Onze intentie is dat elke profclub in België en Nederland met de situatie tevreden moet zijn”, aldus Croonen, die verwijst naar de verlieslatende Proximus League (1B) in België.

“Een BeNeLiga kan het probleem 1B oplossen, omdat je dan één nationale competitie krijgt naast de grensoverschrijdende competitie. Er moet ook ongetwijfeld een goed sportief mechanisme zijn om te kunnen promoveren. De bedoeling is dat dat per land kan. Dat betekent dat je al snel 9 of 10 Belgische clubs kan laten proeven van het BeNeLiga-verhaal. Voor de meeste clubs kan dat sportief een promotie zijn.”

Als voorzitter van de Pro League neemt Croonen een afwachtende houding in. “Deze evolutie kan interessant zijn voor het Belgische voetbal. Maar de gesprekken die we nu voeren zijn geen beslissingsforum. De BeNeLiga heeft een impact op clubs die er geen deel van zullen uitmaken. Ook voor die clubs moet het een aanvaardbaar verhaal zijn. En uiteindelijk beslissen we er allemaal samen over. De Belgische G5 en Nederlandse G6 nemen het initiatief, onderzoeken het en formuleren nadien een voorstel. De beslissing komt de Pro League en Eredivisie toe.”

BeneLiga als gamechanger

De studie is er gekomen uit het besef dat het Europese voetballandschap enorm verandert. “Sinds 2012-13 wordt de kloof met de ‘big five’ elk jaar uitgediept. België en Nederland behoren tot de middenmoot, maar de vrees bestaat dat die op termijn zal verdwijnen. De vrees bestaat dat het voetballandschap zal verworden tot de kleintjes versus de groten”, aldus Croonen. “Ons specifiek Belgisch en Nederlands model is erop gericht om een goede opleidingsomgeving te zijn voor de grote competities. Dat vereist dat onze budgetten mee moeten evolueren met de grote competities om ons opleidingsmodel te handhaven. Helaas zijn er weinig potentiële gamechangers. Een BeNeLiga kan dat wel zijn. Plots creëer je een markt van 28 miljoen mensen, in plaats van 11 en 17 miljoen. Dat potentieel moet je minstens onderzoeken.”

Croonen legt uit dat de kwaliteitsontwikkeling van een voetbalclub gedreven wordt door de interne sportieve werking, door de sterkte van de competitie en door de budgetten waarover je beschikt. “Op lange termijn bestaat er een correlatie tussen beschikbare middelen en sportieve resultaten. Die trendlijn kan je trekken als je de competities met elkaar vergelijkt. Met grotere budgetten, wat theoretisch mogelijk is in die markt van 28 miljoen, kan op lange termijn de kloof met de ‘big five’ deels gedicht worden. De ambitie van een grensoverschrijdende competitie moet zijn om de zesde Europese liga te worden.”

“Als we deze piste niet grondig onderzoeken, gaan we over 10 jaar misschien spijt krijgen”

Dat het idee van een BeNeLiga nu opnieuw de kop opsteekt, valt ook te verklaren door risicoanalyse. “Ook in andere Europese regio’s denkt men eraan grotere blokken te creëren. In de eerste studie hebben we enerzijds het sportief-financiële verhaal onderzocht, maar ook werd bekeken wat het risico is om niets te doen. Als we deze piste niet grondig onderzoeken, gaan we daar over tien jaar misschien spijt van krijgen. De evidente emotionele weerstanden die er zijn, mogen geen excuus vormen. Dat is ook de bedoeling van deze oefening. Als je er nu over discussieert, is het een louter emotioneel debat. Deze studie moet nagaan of er voldoende sterke argumenten zijn om de emotionele weerstanden te overbruggen.”

De eerste fase van dat onderzoek is nu achter de rug. De conclusie was dat het waardeverhogend potentieel van zo’n BeNeLiga interessant genoeg is om het onderzoek voort te zetten. “Zowel sportief als economisch is het de moeite om een praktijkgerichte studie te starten”, licht Croonen toe. “We gaan simuleren hoe het format, de nationale competities en de BeNeLiga er best uitzien. Ook de impact op elke club individueel wordt bekeken. We willen de downsides ook beter in kaart brengen. Deze tweede onderzoeksfase moet een duidelijker beeld brengen van de moeilijkheden en natuurlijk ook van wat het zou kosten.”

In de krant Le Monde verklaarde Club Brugge-voorzitter Bart Verhaeghe dat een BeNeLiga er binnen drie seizoenen zou komen en zou bestaan uit achttien ploegen, waarvan acht Belgische. Voorbarig, stelt Croonen. “Het is veel te vroeg om een timing of een format vooruit te schuiven. Die competitie met 18 ploegen is louter een werkhypothese, die je nodig hebt om een simulatie te maken. Maar nu pas komen we in de fase dat dat concreet uitgewerkt kan worden.”