Foto: if, atb
Julien Dumoulin was 18, had net met glans zijn eerste jaar biomedische wetenschappen afgerond en was als fervent zwemmer van plan zijn cursus redder te voltooien. Hij stierf na elf minuten op de bodem van een Leuvens zwembad. “Dat net hij niet werd opgemerkt door de drie redders maakt het extra wrang”, zegt zijn familie. Sportoase Leuven probeerde acht jaar lang de schuld van zich af te schuiven. De Antwerpse beroepsrechters scheppen nu eindelijk klaarheid: niet de jonge student, maar het zwembad ging (grotendeels) in de fout.
Het had rugby kunnen worden. Finaal werd het zwemmen. En duiken, zonder duikflessen. “Julien wou graag redder worden”, vertelt zijn peter Geert Coppens. We schrijven zomer 2011 en Julien Dumoulin heeft er net met groot succes zijn eerste jaar aan de Leuvense universiteit opzitten. Enkel het vak filosofie scheidt hem nog van grote, misschien wel grootste onderscheiding in zijn eerste jaar biomedische wetenschappen. “Julien was van het type ‘work hard, play hard’. Hij kon op zijn achttiende stevig uitgaan, maar studeerde ook hard.”
“Julien trok bijna elke weekdag ’s avonds van Leuven naar Vorst om voor zijn zieke mama te zorgen”, vertelt zijn peter. Foto: ifZijn peter schetst de moeilijke omstandigheden waarin dat studeren plaatsvond. “Julien had zijn vader al op jonge leeftijd moeten afgeven, en ook zijn moeder was herstellende na een zwaar fietsongeval. Hij had een fantastische inborst en trok bijna elke weekdag ’s avonds van Leuven naar Vorst om voor zijn zieke mama te zorgen. Voor Julien was dat een evidentie.”
Geen redder te bespeuren
Op 24 juni 2011 stapt de sportieve eerstejaarsstudent het Leuvense Sportoase-zwembad binnen. Hij is alleen, kleedt zich om en neemt zijn fluogele zwemvliezen en grote duikbril mee richting groot bad. Hij kruist drie redders die, zo zal later tijdens het onderzoek blijken, met andere taken bezig zijn. De ene is waterstalen aan het afnemen, de andere is de zijkanten van het zwembad aan het schrobben en de derde hangt rond aan het recreatiebad.
Aan het 25 meterbad is geen redder te bespeuren als Julien na het zwemmen van ontelbare baantjes aan enkele oefeningen onder water begint. “Dat apneuduiken was maar een deel van zijn zwemtraining”, vertelt zijn peter. “Al zal het management van Sportoase acht jaar lang volhouden dat hij daar heel de tijd gevaarlijke, onvoorzichtige oefeningen onder water uitoefende. Camerabeelden spreken dat tegen.”
“Ik heb nooit afscheid kunnen nemen”, schreef moeder Marie-Jeanne na de dood van Julien. Foto: Filip De SmetNiemand zag hem liggen
Doorgaans was Julien extra voorzichtig, leert het gerechtelijk onderzoek. Zijn toenmalige vriendin verklaarde dat hij telkens aan haar vroeg om toe te kijken als hij meerdere lengtes onder water probeerde te zwemmen. Deze keer was hij dus alleen. “Wat er die dag exact misgelopen is, gaan we nooit weten”, vertelt Geert. “Feit is dat hij onder water het bewustzijn is verloren en op de bodem van het zwembad is beland. Elf minuten lang heeft niemand hem opgemerkt, ondanks zijn felgekleurde zwemvliezen, de 35 aanwezigen in het zwembadcomplex en de drie aanwezige redders.”
Levensmissie: elk zwembad onderwatercamera’s
Het wordt een onbegonnen strijd. Een week later trekken de dokters de stekker uit de machines. Julien Dumoulin is hersendood en sterft op zijn achttiende. Moeder Marie-Jeanne Dujardin beschrijft later in een emotionele brief de pijn die ze voelt bij het afgeven van haar enige kind. “Ik zei Julien altijd dat je bij afscheid moet groeten. Wel: ik heb nooit afscheid kunnen nemen. De pijn die ik voelde toen ik achter zijn kist liep, is onbeschrijflijk.”
Ze schrijft hoe immens de leegte voelt, en hoe hard de pijn van het gemis. En ook hoe ze meermaals naar Leuven is getrokken om rond het zwembad te stappen, om te proberen begrijpen waarom niemand haar zoon tijdig op de bodem zag liggen. Ze zal het nooit begrijpen en maakt van extra beveiliging haar levensmissie. “Ik zal niet rusten vooraleer elk zwembad in België onderwatercamera’s heeft”, zegt ze.
Van rechtbank naar rechtbank
De familie moet vaststellen dat de nv Sportoase Philipssite meteen na Juliens dood alle verantwoordelijkheid van zich afschuift. Wat volgt zijn vier rechtszaken over de straf- en burgerrechtelijke aansprakelijkheid. De Leuvense rechtbank pleit Julien eerst vrij, maar de Brusselse beroepsrechters spreken Sportoase dan weer vrij, tot groot ongeloof van de familie. “Wat daar in Brussel gebeurd is, met rechters die niet eens het dossier helemaal hebben gelezen, tart elke verbeelding en is Justitie onwaardig.” Ze krijgen gelijk. Na een passage bij het Hof van Cassatie, het hoogste rechtscollege van het land, moet de zaak nog een vierde keer behandeld worden.
Geert Coppens, de peter van Julien. Foto: rrEen lijdensweg van acht jaar, waar ze nooit voor gekozen hebben, vertelt Juliens peter. “Wij hebben nooit een rechtszaak gewild, maar zijn jarenlang op onbegrip gestuit en moeten leven met het feit dat de zwembaduitbater nooit echt de verantwoordelijkheid heeft genomen. Wij waren ook niet uit op een schadevergoeding, enkel op gerechtigheid.”
“Julien treft geen schuld”
Woensdag, voor het Antwerpse hof van beroep deze keer, kreeg de familie alsnog gelijk. In het vonnis, dat Het Nieuwsblad kon inkijken, wordt nv Sportoase Philipssite op strafrechtelijk gebied veroordeeld wegens “onopzettelijke doding door gebrek aan voorzorg”. En ook: “Als de redders zich uitsluitend met hun hoofdtaak hadden beziggehouden, dan had Julien Dumoulin nog geleefd.”
Voor de moeder van Julien een vorm van gerechtigheid na acht jaar ongewild procederen. Geert Coppens: “Wij willen geen steen werpen naar die redders. Ook voor hen is dit een ongewild drama.”
LEES OOK. (+)
Met de medewerking van