Russisch antidopingagentschap Rusada kwam voor het eerst in opspraak in 2016 toen uit een rapport bleek dat er in Rusland sprake was geweest van een grootscheeps door de staat ondersteund dopingprogramma. Tal van Russische sporters, met name in de atletiek, waren niet meer welkom bij internationale wedstrijden en moesten de Olympische Spelen aan zich laten voorbijgaan.

Vorig jaar in september werd het laboratorium in Moskou weer in ere hersteld, op voorwaarde dat duizenden dopingtests werden vrijgegeven. De deadline van december 2018 werd niet gehaald, maar onderzoekers van het WADA konden in januari wel rondneuzen in Moskou. De dopingstalen die daarna door het WADA werden onderzocht leidden tot de nodige vragen. Er was sprake van een gebrek aan samenhang wat betreft de data, die de schijn van manipulatie opriep.

EURO 2020 komt niet in gedrang

Om die reden besliste wereldantidopingagentschap WADA nu Rusland voor vier jaar uit te sluiten van deelname aan internationale sportevenementen. Dat wil zeggen dat de Russen er onder meer niet bij zullen zijn op de Olympische Spelen 2020 en op het WK voetbal 2022. Of althans: de Russische vlag. Want Russische atleten en teams die kunnen bewijzen dat ze niets te maken hebben met het dopingschandaal, zijn wel welkom onder een neutrale vlag.

Inmiddels hebben verschillende Russische federaties al laten verstaan dat ze hun teams onder de neutrale vlag naar de Olympische Spelen willen sturen. De voorzitter van de Russische zwembond, Vladimir Salnikov, is van oordeel dat de Russische sporters naar de Spelen moeten gaan, “wat de situatie ook is”. “Natuurlijk verkiezen we dat onze sporters deelnemen onder Russische vlag en dat ze het volkslied van hun land horen. Maar de omstandigheden kunnen anders zijn. (...) Niemand heeft het recht om onschuldige sporters hun dromen te ontnemen.”

Alexeï Vlassenko, verantwoordelijk voor waterpolo, duiken en synchroonzwemmen, is dezelfde mening toegedaan. “Als aantreden onder neutrale vlag de enige mogelijkheid is, moet je toch gaan om te winnen. Onze propere sporters zullen tonen dat ze sterk zijn, zelfs in die omstandigheden. Daar ben ik zeker van.” De voorzitter van de handbalbond, Sergueï Chichkarev, zei ook dat de Russische teams present zullen tekenen, zelfs zonder Russische vlaggen in Tokio. Rusland zal volgens hem op het WK handbal voor vrouwen nu zelfs met “een buitengewone verbetenheid” strijden voor de eindzege.

Opvallend genoeg heeft de veroordeling van Rusland geen gevolgen voor EURO 2020, waar het in een groep met de Rode Duivels zit ingedeeld. De sancties opgelegd door de WADA gelden namelijk enkel voor “grote internationale sportevenementen”. Daarmee worden evenementen op wereldniveau bedoeld, terwijl het EK een louter Europese aangelegenheid is.

Minister Weyts tevreden

“Dit is de juiste beslissing”, zo reageert Vlaams minister van Sport Ben Weyts (N-VA) op de beslissing. “Het blijft niet bij woorden: er volgen nu ook daden”, verklaart Weyts. “Hopelijk gaan we nu eindelijk een rechte lijn bewandelen. Je kan niet elk individueel dopinggeval veroordelen, maar ondertussen blijven toelaten dat bepaalde landen met geprepareerde sporters de kluit belazeren. Zo breng je de hele sportwereld in diskrediet.”

Rusland gaat in beroep

Intussen kondigde Russisch parlementslid Svetlana Zhurova wel aan dat het land in beroep zal gaan tegen de beslissing van het WADA. sportevenementen. Dat heeft ze maandag aangekondigd. “Rusland zal strijden voor zijn sporters”, liet de voormalig schaatskampioene optekenen. “Op 19 december komt de raad van bestuur van het Russisch antidopingagentschap (Rusada) bijeen. Dan wordt beslist of deze aanbevelingen worden aanvaard. Ik ben er honderd procent zeker van dat Rusland in beroep zal gaan, want we moeten onze atleten beschermen.”

“Hiermee proberen ze de Russische sporters uit de internationale competities te duwen”, vervolgde Pyotr Tolstoy, woordvoerder van de Doema, het Lagerhuis van het Russische parlement. “We moeten onze rechten laten gelden, deze beslissing tenietdoen en opnieuw onderhandelen.”

Margarita Pakhnotskaya, vicevoorzitster van het Rusada, laat een ander geluid horen. Volgens haar is het tijd voor een cultuurverandering in Rusland. “Ondanks plechtige beloftes van sportofficials is er de voorbije jaren fundamenteel niets veranderd wat het omgaan met doping betreft”, aldus Pakhnotskaya. “De beslissing van het WADA zou het Russische sportbeleid tot nadenken moeten stemmen.”