Zot op kamp helpt jeugdbewegingen om op voorhand afspraken te maken over alcohol en drugs op kamp. Het is een onderdeel van de website www.drugsinbeweging.be, waar jeugdbewegingen ondersteuning vinden om een alcohol- een drugbeleid uit te werken, ook voor tijdens het werkingsjaar. We vroegen Karen Vanmarcke van VAD om uitleg en tips.
Het kamp is een plaats waar je je als leiding, samen met de leden, op een creatieve manier kan uitleven, ontplooien, grenzen aftasten, experimenteren, keuzes maken en verantwoordelijkheden opnemen. De sfeer en situatie op kamp is anders dan tijdens de jaarlijkse werking van je jeugdbeweging. Je brengt plots verschillende dagen samen door, van ‘s morgens vroeg tot ‘s avonds laat. Daarom is het een goed idee om op voorhand duidelijke afspraken te maken, ook over alcohol- en druggebruik.
Wat doe je bijvoorbeeld wanneer een lid stiekem sterke drank heeft meegenomen op kamp? Mag er door leiding alcohol gedronken worden op kamp? Wanneer wel of niet en over hoeveel glazen gaat het dan?Door hier op voorhand goed over na te denken kan je heel wat problemen voorkomen en groeit het vertrouwen van ouders en omgeving.
Zot op kamp bestaat uit een Zot op kamp-gids en een spelfiche met een 'Drugbattle voor Leiding' en een 'Drugbattle voor Leden'.
De Zot op kamp-gids is een kort en bondig document dat je gratis kan downloaden op . De gids bestaat uit vier onderdelen. In ‘crisis’ kan je met de leidingsploeg nadenken over enkele crisissituaties. Iedereen kan zijn mening geven over de situatie. Binnen 5 minuten proberen jullie tot een gezamenlijk standpunt te komen.
In ‘it's a deal’ doorloop je vijf stappen. Na afloop staan alle afspraken over alcohol en drugs op papier en zijn deze gecommuniceerd naar ouders en leden. Ook denk je na over wat er gebeurt wanneer afspraken niet worden nageleefd. Met het spel ‘Drugbattle voor Leiding’ kan je met de leidingsploeg de reeds bestaande afspraken herontdekken. Met dit spel doorloop je voor een groot deel de eerste stap van het stappenplan uit ‘it’s a deal’. De ‘Drugbattle voor Leden’ is een variatie op het gelijknamige spel voor leiding. Met dit spel kan je de regels voor op kamp op een ludieke manier introduceren bij de oudste leden. Geef je inspraak aan de leden of niet? Beide opties zijn mogelijk.
In ‘tips en tricks’ vind je een aantal tips voor wanneer het toch uit de hand zou lopen. Wie kan je bellen, hoe handel je best,…? De ‘wistjedatjes’ verrijken je leidingsploeg met enkele weetjes over alcohol en drugs.
Ik werk bij VAD, het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs, voor de sector jeugdwerk. Dit wil zeggen dat ik insta voor uitwisseling en afstemming met de sector jeugdwerk, consult en advies, de ontwikkeling van nieuwe materialen, etc.. We werken op regionaal vlak nauw samen met het CGG-preventiewerk tabak, alcohol en drugs. Via deze preventiewerkers en de koepelorganisaties van de jeugdbewegingen kregen we signalen dat er nood was aan ondersteuning van jeugdbewegingen over alcohol en drugs op kamp. Samen met een aantal jeugdbewegingskoepels en preventiewerkers zijn we dan ook aan de slag gegaan en hebben we Zot op kamp ontwikkeld.
Mijn meest favoriete element is de 'Drugbattle voor Leiding', omdat leiding zo op een speelse manier warm gemaakt wordt om na te denken over de plaats van alcohol en drugs op kamp. Het is een leuke starter en meteen een eerste stap om het stappenplan uit ‘it’s a deal’ te doorlopen.
Goede afspraken maken goede vrienden. Daarom is het beter om op voorhand duidelijke afspraken te maken over alcohol en drugs op kamp. Zo weet iedereen wat wel en niet kan en hoe er wordt gereageerd wanneer deze afspraken niet worden nageleefd. De Zot op kamp-gids is een handige tool die je daarbij helpt. Bovendien toon je zo als leidingsploeg dat je hierbij stilstaat, er op een verantwoordelijke manier mee wil omgaan, en problemen wil voorkomen.
Tijdens het werkingsjaar geldt dezelfde regel als tijdens het kamp: goede afspraken maken goede vrienden. Daarom raden we aan om een alcohol- en drugbeleid op te stellen met de leidingsploeg en deze aan het begin van het werkingsjaar steeds even te evalueren. Op de website kan je een stappenplan terugvinden dat je helpt om tot een alcohol- en drugbeleid te komen. Wil je graag ondersteuning, dan kan je daarvoor terecht bij het regionaal CGG-preventiewerk tabak, alcohol en drugs. Contactgegevens vind je op .
In de aanloop van de grote vakantie heeft het regionaal CGG- preventiewerk tabak, alcohol en drugs een aantal jeugdbewegingen bezocht om de inhoud van Zot op kamp met hen te doorlopen en de Drugbattle te spelen. Daar hebben we heel wat positieve reacties gekregen. In het algemeen bleek dat de leiding Zot op kamp leerrijk vond en dat het hen deed inzien dat het nuttig is om eens stil te staan bij deze thema’s. De leiding gaf ook aan dat de Drugbattle een leuke en luchtige ijsbreker is en een goede manier om het thema alcohol en drugs op kamp bespreekbaar te maken.
Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG) Alcohol- en drugpreventiewerker regio Antwerpen Jan De Smet 03 256 91 41
Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD) Drugs in beweging Karen Vanmarcke 02 422 03 76
Of stel je vragen bij je eigen koepel of federatie! Een overzicht van de stadswerkers in Antwerpen vind je .