Iedere dag rijden honderden zo niet duizenden vrachtwagens de stad in en zorgen zij voor onveilige verkeerssituaties. Vooral de fietser lijkt daar de dupe van te zijn. Daar moet verandering in komen.
Professor Dirk Lauwers van Universiteit Antwerpen vertelt dat de logistiek voorlopig te weinig aangepast is aan de stadsstructuur. ‘Het grootste probleem is de verkeersveiligheid. Het dagelijkse conflict tussen de vrachtwagenchauffeur en de mobiele stadsbewoner moet dringend ontvlecht worden.’ Volgens Lauwers zouden de verschillende stadsstromen, met name de vrachtstroom en de fietsstroom, elkaar niet mogen tegenkomen.
‘Het beste is om die stromen zowel ruimtelijk als in de tijd te ontkoppelen’, zegt Lauwers. ‘Door middel van tijdsvensters kun je de verkeersveiligheid al enorm vergroten.’ Maar tijdsvensters bestaan al. Denk maar aan de Meir waar leveringen slechts tot 11 uur mogelijk zijn. ‘Het probleem is dat die venstertijden voorlopig wat ongelukkig gekozen zijn. Vrachtwagens en schoolgaande kinderen bewegen op quasi hetzelfde moment doorheen de stad. De venstertijden voor logistiek vervoer zouden moeten doorgaan op momenten dat de spits voorbij is.’ Naast venstertijden moeten fiets en vrachtwagen ook ruimtelijk zo veel mogelijk gescheiden worden. ‘Dat kan door zwaardere vrachtwagens op bepaalde plaatsen in de stad te verbieden’, vertelt Lauwers. ‘Ook moet er nagedacht worden om fietsers een andere route aan te bieden dan de vrachtwagens. Op plaatsen waar de routes elkaar onvermijdelijk raken, zoals op invalswegen, dienen beide stromen zo goed mogelijk van elkaar gescheiden te worden.’ Door een afgescheiden fietspad bijvoorbeeld en goed afgestelde verkeerslichten op de kruispunten zodat vrachtwagens kunnen afslaan zonder in conflict te komen met de route van de fietser.
‘Vanuit verkeersveiligheidsstandpunt moeten grote vrachtwagens eigenlijk een verbod krijgen om de binnenstad te betreden’, stelt Lauwers kordaat. ‘Vrachtwagens moeten aan de rand van de stad opgevangen worden door kleinere voertuigen die hun vracht de stad inrijden.’ , een logistiek centrum op het Zuid is daar een goed voorbeeld van, alsook die de vracht overneemt aan de stadsrand en vervolgens Antwerpen binnenrijdt met elektronische cargo-bikes. Nog goed voor het milieu ook.
Een Europees onderzoek wijst uit dat de helft van het gemotoriseerd vrachtvervoer in steden eigenlijk met de fiets zou kunnen gebeuren. Lauwers: ‘Dat betekent dat er een enorm potentieel is voor cargobikes en zeker voor e-bikes, ook in de transportsector. Zeker in Antwerpen kan de fiets aan logistieke belangrijkheid winnen. Volgens de ' ' is Antwerpen de vijfde meest fietsvriendelijke stad ter wereld. We hebben een vrij goede infrastructuur én een groot bewustzijn.’ Voor Lauwers is het duidelijk: Antwerpen heeft de potentie om te veranderen. Meer fietsen en minder vrachtwagens, dat is zijn boodschap. Want dat leidt tot minder files, minder CO2 en vooral minder ongelukken.