Op 25 oktober 2016 vond voor de vijfde keer een stedelijke Staten-Generaal van de verkeersveiligheid plaats in Antwerpen. Het tweejaarlijkse congres boog zich over de actuele toestand van de verkeersveiligheid in de stad en vernieuwde engagementen van het beleid en de middenveldorganisaties.
Er dienen zich inzake verkeers(on)veiligheid nieuwe fenomenen aan. Daarover gingen de verkeersveiligheidsexperts in de namiddag met elkaar in debat. Vrijwel alle weggebruikers zijn vandaag multitaskers geworden. Behalve met het verkeer zijn ze meestal ook met andere zaken bezig. Smartphones zijn steeds aanweziger in het straatbeeld en hun gebruikers daardoor almaar afweziger. ‘Smombies’ – weggebruikers die op een zombieachtige manier hun blik gefixeerd houden op het kleine schermpje – zijn zich niet bewust van de risico’s en gevaren in hun onmiddellijke omgeving - met alle gevolgen van dien. Een panel boog zich over deze problematiek van de verleiders en de afleiders.
Niet nieuw, maar nog steeds een groot probleem zijn de dodehoekongevallen. In een stedelijke context is er een hoge mate van menging van transportmiddelen in het verkeer. Doordat winkels in het stadscentrum moeten beleverd worden, staan in de drukte van de ochtend- en avondspits ook vrachtwagens mee aan te schuiven. De spits van de vrachtwagens en die van het woon-werk- en woon-schoolverkeer overlappen elkaar. Maar ook in de periodes daartussen stellen zich problemen. Steeds meer actieve senioren begeven zich de hele dag door met de (e-)fiets op de weg. Dat is helaas ook af te lezen aan de statistieken van de verkeersslachtoffers. Een panel beraadde zich over de manier waarop dat ten goede kan veranderd worden.
Veel ongevallen vinden plaats op kruispunten. Niet toevallig, omdat het de plekken zijn waar verschillende verkeersstromen met elkaar in conflict komen. Minister van Mobiliteit Ben Weyts nam dan ook in zijn Veiligheidsplan op dat kruispunten in de toekomst in principe altijd ‘conflictvrij’ moeten zijn waar het mogelijk is. Zo krijgen voetgangers en fietsers die rechtdoor willen groen op een ander moment dan de auto’s die rechtsaf slaan. Een dergelijke regeling is ook duidelijker en begrijpelijk voor kinderen, die op een andere manier naar het verkeer kijken. Het panel bekeek dit in het kader van de Antwerpse situatie.
De afgelopen jaren werden de snelheidslimieten systematisch naar beneden aangepast. Er werden meer zones 30 ingesteld en die zullen de komende jaren aanzienlijk worden uitgebreid. Tegen 2018 zal 95% van de stad zone 30 zijn. Toch tonen snelheidsmetingen aan dat er nog vaak te snel wordt gereden. De Staten-Generaal keek voorbij de klassieke aanpak van symptoombestrijding en ging op zoek naar hoe we ‘de bron’ zouden kunnen aanpakken. ISA, de afkorting voor Intelligente SnelheidsAssistentie, is de verzamelnaam voor een reeks technieken die ervoor zorgen dat gemotoriseerde voertuigen hun snelheid aanpassen aan de geldende snelheidslimiet. Enkele specialisten ter zake lieten hun licht schijnen over ISA.
Tot slot is er de ‘elektrische revolutie’ in de straten. Er zijn steeds meer elektrische fietsen in het straatbeeld. Het toenemende succes ervan heeft de wetgever genoopt tot nieuwe regelgeving. Sinds 1 oktober moeten snelle e-bikes, de zogenaamde ‘speed pedelecs’ die tot 45 km/u trapondersteuning bieden, een nummerplaat hebben en moet de gebruiker ervan over een rijbewijs beschikken en een helm dragen. De stad Antwerpen wil het fietsgebruik stimuleren om tijdens de vele werven die de komende jaren worden opgestart, het autoverkeer drastisch te verminderen. Een panel boog zich over de vraag welke consequenties dit heeft voor het verkeersveiligheidsbeleid in de stad.
Bent u benieuwd naar de onderwerpen die aan bod kwamen tijdens de vijfde Staten-Generaal voor verkeersveiligheid? Dan kan u de verschillende presentaties van die dag raadplegen onderaan deze pagina.