Zagen, slijpen, polijsten,…Met veel precisie (en geduld) tovert Pieter Bombeke ruwe diamanten om tot kostbare steentjes. Pieter behoort tot de derde generatie diamantbewerkers. Zijn knus atelier vormt het decor voor ons derde interview over diamant. Vandaag nemen we de steentjes zelf onder de loep…
Wat bepaalt nu precies de prijs van een geslepen diamant? Pieter Bombeke “Een combinatie van vier factoren: gewicht, kleur, zuiverheid en slijpsel. Het gewicht spreekt voor zich: hoe zwaarder een diamant, hoe duurder. De kleurfactor zit iets ingewikkelder in elkaar. Een perfecte diamant is kleurloos. Daarvoor betalen de klanten de hoogste prijzen. Tegenwoordig zijn de gekleurde diamanten ook in trek. De prijzen van deze “fancy colors” zijn de voorbije jaren sterk gestegen, een groot verschil met vroeger. Toen waren gekleurde diamanten alleen goed voor industriële doeleinden: ze werden vermalen tot diamantpoeder.” Sterk! Hoe zit het met de zuiverheid? Pieter Bombeke : “Met zuiverheid bedoelt men de puurheid van de diamant. Diamanten zijn natuurlijke producten, ze dragen de sporen van hun groeiproces. Diamanten zijn verre van perfect: ze hebben zogeheten insluitsels of inclusies. Sommige van die imperfecties kan je met het blote oog zien. Dat drukt de prijs natuurlijk. Andere stenen zijn loepzuiver: zelfs al je ze bekijkt met een loep die 10 maal vergroot, merk je niks. Loepzuivere diamanten hebben het hoogste prijskaartje.” Blijft over: het slijpsel of maaksel van de diamant. Ik vermoed dat jij hier in het spel komt? Pieter Bombeke : “Goed gezien! De manier waarop een diamant geslepen is, bepaalt de schoonheid ervan. De proporties of verhoudingen van de diamant doen een diamant schitteren. Zeg trouwens nooit dat diamant blinkt, dat doet alleen goud…Symmetrisch geslepen diamanten zijn meer waard. En ook de afwerkingsgraad speelt een belangrijke rol, zeg maar de manier waarop de facetten geslepen zijn. De facetten zijn de vlakken waaruit de diamant bestaat. Een diamant kan verschillende vormen aannemen. De briljant is de meest populaire: die bestaat uit maar liefst 57 facetten. En dat is geen toeval: dat cijfer is het resultaat van een wiskundige formule.”
Je zou denken dat diamantslijpen een hoogtechnologische activiteit geworden is, maar dat blijkt niet het geval. Ik zie hier maar één computer en verder werkbanken met traditionele zaag- en slijptoestellen. Pieter Bombeke : “Mijn meest geavanceerde toestel is een scanner. Daarmee kan ik de diamant in drie dimensies in beeld brengen. Zo kan ik zien hoe ik de diamant optimaal kan slijpen. Dat is erg belangrijk, je moet weten dat er bij het slijpen van een diamant gewicht verloren gaat, soms tot 70%! Onlangs had ik een klant die eerst opteerde voor een briljant-vorm. De diamant zou 1.4 karaat wegen. Uiteindelijk hebben we beslist om de steen als een “cushion” te slijpen. Het gewicht bedroeg daardoor uiteindelijk meer dan 2 karaat. Soms is het ook interessanter om uit één ruwe diamant twee steentjes te slijpen. Dan heb je minder verlies.” Dat lijkt wel een commerciële afweging: hoe kan je het maximum uit een diamant halen? Pieter Bombeke : “Dat is het ook! Neem bijvoorbeeld een steen met imperfecties. Door die goed te slijpen, kan je die insluitsels helemaal wegwerken. Het gewicht van je steen daalt daardoor met misschien 2 tot 3 procent, maar je prijs verhoogt wel 80% omdat de imperfecties weggeslepen zijn…Een diamantbewerker moet zijn klant laten verdienen, zo eenvoudig is het.” Je vergeet erbij te zeggen dat een diamantslijper niet alleen technisch maar ook creatief moet zijn. Zo heb je zelf al enkele bijzondere ontwerpen bedacht. Hoe laat je je inspireren? Pieter Bombeke : ”Door het toeval. Boven de toog van een café zag ik ooit een medaillon met een heel bijzonder spiraalpatroon. Het juweel intrigeerde me, dus ging ik uitzoeken hoe ik dat patroon in een diamant kon slijpen. Het resultaat is de Dreamcatcher, een diamant die bestaat uit 56 facetten, goed voor een bijzondere schittering. Een vriend van me dacht dat ik de Dreamcatcher makkelijk kon omvormen tot een klavertje vier, gewoon door een paar facetten weg te slijpen. Dat bleek iets moeilijker dan gedacht, maar uiteindelijk kwam ik uit op de Shamrock. Belangrijk is dat je die ontwerpen laat patenteren, anders kan iedereen ze maken. Onlangs heb ik nog een patentaanvraag ingediend in Den Haag.”