Ere-stadssecretaris Roel Verhaert, sinds oktober 2017 voorzitter van het Bureau voor Integriteit, vertelt wat 'integriteit' betekent voor ambtenaars. Woordvoerder Annemie Breëns vult aan.
Roel , voorzitter: "Iedere stadsmedewerker wordt wel eens geconfronteerd met moeilijke beslissingen op het werk. Dankzij het integriteitsbeleid van de stad kan je zelf beslissen wat er wel of niet kan. De 5 A-waarden - kostenbewustzijn, integriteit, diversiteit, samenwerken en klantgerichtheid - bieden je een houvast. Die zijn veel zinvoller dan 100 reglementen."
"Neem bijvoorbeeld de A-waarde kostenbewustzijn . Je kan daar als ambtenaar veel of weinig mee doen. Je kan, als laatste die buitengaat, de lichten doven in het gebouw. Je kan een vergadering van 4 uur misschien in 1 uur doen - of je zelfs afvragen of je aanwezigheid vereist is. Als je een boormachine gebruikt voor iets anders dan boren, verslijt de boor sneller en moet de stad een andere kopen. Elektriciteit, werktijd, materialen enzovoort worden betaald met het belastinggeld van de burger. Daar spring je als ambtenaar bewust mee om. Dat zijn allemaal voorbeelden van bezig zijn met integriteit."
"Het Engelse service vind ik een beter woord dan dienstverlening . Als je in een garage of winkel goede service krijgt, ben je tevreden en ga je daar graag opnieuw naartoe. Als ambtenaar kan je ook zorgen voor een goede service: meer doen voor de klant dan - strikt genomen - van je wordt verwacht. Bijvoorbeeld een extra vriendelijk woord aan het loket, extra hulp aanbieden bij het invullen van een formulier, een blikje oprapen dat naast de vuilniszak ligt … Het is mooi dat je betrokken bent en je klant positief verrast. Dat je interesse toont. Dat is klantgerichtheid, maar ook integriteit. Je werkt niet enkel voor je loon, maar om de problemen van je klant ter harte te nemen. Zo geef je iets terug aan de samenleving die jou betaalt."
"Je integer gedragen is jezelf telkens weer de vraag stellen: welke indruk zou deze beslissing wekken bij de burger of de collega's? Doe niets waarvan je niet wil dat het jou zou overkomen. Benader elke burger en collega zoals je zelf benaderd wil worden."
"Leidinggevenden moeten het goede voorbeeld geven. Stel dat leden van het manteam zouden rondrijden met een exclusieve bedrijfswagen. Hoe komt dat over op de burger? Tijdens Jij bent het management, een intensieve meerdaagse training, leerden leidinggevenden onder andere hoe ze integere beslissingen kunnen nemen op een verantwoordelijke manier."
"Er is het recht op vrije meningsuiting, maar als ambtenaar werk je voor het algemeen belang. Voor de democratisch verkozen politici, en voor de kiezer die wil dat het programma van die politici wordt uitgevoerd. Als ambtenaar ben jij daar mee verantwoordelijk voor. Ook dat is integriteit."
Annemie , woordvoerder: "Het Bureau voor Integriteit is een onafhankelijk orgaan dat gedragscodes opstelt en waar je integriteitsschendingen kan melden. We kunnen ook adviseren bij moeilijkere kwesties waar het antwoord minder voor de hand ligt. Maar eigenlijk is het integriteitsbeleid van de stad belangrijker dan het Bureau. Medewerkers kunnen zelf beoordelen of een beslissing integer is. Daarom zetten we in op integriteitsopleidingen. Het voorbije jaar was er een inhaalbeweging voor medewerkers die nog geen opleiding hadden gevolgd. Ondertussen zit die opleiding in het standaardaanbod. Voor nieuwe medewerkers, of voor wie zijn kennis graag wil opfrissen. Daarnaast bekijkt Personeelsmanagement hoe we leidinggevenden verder kunnen ondersteunen en hoe ze het thema levendig kunnen houden in hun team."
"Zowel medewerkers als burgers kunnen bij ons integriteitsschendingen melden. Zo meldde een burger dat hij vermoedde dat de wet op de overheidsopdrachten was geschonden. Het ging om een opdracht onder 5500 euro. Als medewerker hoor je wel bij 3 leveranciers een prijs op te vragen, en een eerlijke vergelijking te maken. De melder vermoedde dat dat niet was gebeurd. Het Bureau ging dat na en maakte afspraken met de Gemeenschappelijke Aankoopcentrale (GAC) om te bekijken of de regels duidelijk genoeg waren, de interne controle op die opdrachten goed zit en of het proces niet beter kan worden gestroomlijnd door bijvoorbeeld sjablonen ter beschikking te stellen."
"Een medewerker vroeg ons of hij een nevenactiviteit mocht uitvoeren. Hij wilde zeker zijn dat er geen sprake was van belangenvermenging. Als Bureau gingen we aan de slag met de beschikbare info. Daarna adviseerden we de medewerker. Het advies is niet bindend, maar we zijn wel steeds benieuwd wat ermee gebeurt en we vragen dat ook. Bovendien bekijken we in bepaalde gevallen of het nodig is om de gedragscodes aan te passen."
"Medewerkers vragen ons hoe ze met sponsordossiers om moeten gaan. Bedrijven sponsoren graag activiteiten van de stad, maar verwachten daar iets voor in de plaats. Het is goed dat je je afvraagt of daarbij de integriteit in het gedrang kan komen. Maar het is niet eenvoudig om daar een lijn in te krijgen. Daarom richtte het managementteam een werkgroep op die een adviserend kader en richtlijnen opstelt."
"Dankzij de integriteitsopleiding ben je in staat om zelf integere beslissingen te nemen. Maar twijfel je of wil je iets melden? Dan kan je steeds terecht bij het Bureau voor Integriteit."
Bureau voor Integriteit -
Opleiding en ontwikkeling