©  AP

Het heeft vier dagen en vier nachten geduurd, maar dinsdagochtend is tijdens de EU-top in Brussel dan toch een deal beklonken over de begroting voor 2021-2027 en het coronaherstelplan Next Generation EU, samen goed voor zowat 1.800 miljard euro. De staats- en regeringsleiders zijn het eens geraakt over 390 miljard euro aan subsidies in plaats van het oorspronkelijke voorziene 500 miljard. Er komt ook een fonds voor landen die het hardst getroffen zijn door de Brexit en een relancefonds van 750 miljard euro, dat de zwaar getroffen Europese economieën over de coronacrisis heen moet helpen. Het record voor langste EU-top ooit werd net niet verbroken. Raadsvoorzitter Charels Michel en voorzitster van de Europese Commissie Ursula von der Leyen benadrukken dat deze deal ongezien is.

Om 5.31 uur dinsdagochtend kwam eindelijk witte rook in Brussel: Charles Michel tweette simpelweg “Deal!”

“Het waren moeilijke onderhandelingen, maar de marathon is in een succes geëindigd voor alle 27 lidstaten en vooral voor de inwoners van de Europese Unie”, zei een tevreden Raadsvoorzitter Charels Michel dinsdagochtend vroeg. “Dit is een sterke deal en vooral de juiste deal voor Europa op dit moment. We hebben getoond dat we geloven in onze gezamenlijke toekomst, dat Europa actie onderneemt. Ik geloof dat dit akkoord gezien zal worden als een cruciaal moment in de Europese geschiedenis.”

Ursula von der Leyen, de voorzitster van de Europese Commissie, feliciteerde Michel voor het harde werk van de afgelopen dagen. “Het succes van de Europese Raad is ook zijn succes”, zei ze. Ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel kreeg een speciale vermelding: Merkel trad de afgelopen dagen meermaals op als bruggenbouwer. “Dit akkoord loont absoluut de moeite. Twee maanden nadat het voorstel van een herstelfonds is gedaan, staat het er nu. Dat is een absoluut record in de Europese geschiedenis voor de creatie van een nieuw begrotingsinstrument”, zei ze. “Europa heeft de moed en de fantasie getoond om groot te denken. Dit is een historisch moment voor Europa.”

Klimaatdoelen

Michel en Von der Leyen benadrukten dat deze deal ongezien is. “Nooit eerder werd ons budget gelinkt aan klimaatdoelen. De Europese toekomst zal groen zijn.” Ook zal geïnvesteerd worden in een digitalisering. Het herstel van de lidstaten werd gelinkt aan die modernisering, die nagegaan zal worden aan de hand van bepaalde mijlpalen.

Met de bekendmaking van de deal kwam een einde aan vier dagen en vier nachten onderhandelen over de meerjarenbegroting tot 2027 – goed voor een budget van 1.074 miljard euro – en een relancefonds van 750 miljard euro, dat de zwaar getroffen Europese economieën over de coronacrisis heen moet helpen. De Europese Commissie gaat daarmee voor het eerst op grote schaal geld lenen op de kapitaalmarkten, gedekt door garanties van de lidstaten.

Geluisterd naar Belgische bezorgdheden

Belgisch premier Sophie Wilmès is tevreden met het akkoord van de Europese Raad over de volgende meerjarenbegroting en het coronaherstelfonds. De onderhandelingen hebben lang aangesleept, maar het akkoord “is op het niveau van de Europese uitdagingen waaraan we het hoofd zullen moeten bieden”, maakt Wilmès zich sterk. “Er was een duidelijke wilskracht om te werken aan een evenwicht tussen solidariteit en verantwoordelijkheid.”

Er is ook goed naar de Belgische bezorgdheden geluisterd, vindt de premier. Zo komt er een brexitfonds van 5 miljard dat de zwaarst getroffen lidstaten en sectoren zal ondersteunen, ontvangt België uiteindelijk nog een compensatie van 200 miljoen euro voor de transitieregio’s, bovenop de 2,4 miljard uit het cohesiefonds, en mag ons land 25 procent van de geïnde douanerechten behouden. Een serieuze verbetering in vergelijking met het voorstel van 10 procent, dat de Europese Commissie in 2018 nog deed.

België incasseert wel verliezen op het Gemeenschappelijk Landbouwfonds, waar serieus de schaar in is gezet. Ons land kon wel nog 100 miljoen euro extra uit de brand slepen in vergelijking met het voorstel van vrijdag. Tot slot zal België ook meebetalen aan de extra kortingen die grote nettobetalers als Nederland, Denemarken en Zweden krijgen op hun jaarlijkse bijdrage aan het Europees budget, al is nog niet duidelijk hoeveel dat precies zal kosten.