De directies van de STEM-scholen van de provincie Antwerpen zijn niet tevreden met de toekomstige eindtermen. Die nieuwe eindtermen gaan volgens heel wat directieleden en personeelsleden een enorme invloed hebben op de werking van de secundaire scholen.
De directies vrezen bijvoorbeeld sterk voor 'onderwaardering voor mensen met een technisch-praktisch profiel'. Daarom willen de scholen dit punt hoog op de agenda plaatsen.
Technische profielen onder druk door te uitgebreide eindtermen
Waar blijven de waardering en het respect voor de technische profielen na de modernisering secundair onderwijs?
Ondanks heel wat acute uitdagingen zien we ons als directeurs van STEM-scholen andermaal genoodzaakt in onze pen te kruipen. Dat onderstreept de urgentie en de overtuiging van onze steeds wederkerende bezorgdheid, die we ook reeds eerder aan de minister van Onderwijs overmaakten.
Nu de contouren van de modernisering in de 2de en 3 de graad duidelijker worden, worden ook de valkuilen van diezelfde modernisering helderder. De kritiek is steeds dezelfde: de nieuwe eindtermen, die de Vlaamse regering goedkeurde, zijn te uitgebreid.
De nieuwe eindtermen voor algemene vorming palmen een substantieel deel van de lessentabellen in en hypothekeren zo de richting-specifieke vorming van onze leerlingen. Wij drukten hierover reeds vorig schooljaar onze bezorgdheid uit voor de studierichting Industriële Wetenschappen.
De kritiek komt bovendien niet enkel uit monde van de scholen met een STEM-profiel, zoals de onze, maar geldt voor heel wat specifieke studierichtingen in de vernieuwde structuur van het secundair onderwijs.
Leerling én sector de pineut? We geven een voorbeeld om ons punt te onderstrepen. In een arbeidsmarktgerichte studierichting in het 3de jaar spenderen onze leerlingen op dit moment 30% van hun leertijd op school aan algemene vorming.
70% van de leertijd op school gaat naar de specifieke technische en praktische vorming van de leerlingen. Op basis van de vernieuwde en uitgebreide eindtermen wordt die verhouding haast 50%.
Een leerling uit het 3de jaar beroeps verliest richting-specifieke instructie ten koste van een uitbreiding van het aantal uren moderne vreemde talen, wiskunde, Nederlands,…
Voor alle duidelijkheid: in deze verschuiving geldt voor ons niet de macht van het getal, maar de macht van het gebaar. Je spreekt een onderwaardering uit voor mensen met een technisch en praktisch profiel.
Net nu de maatschappij en werkgevers om die profielen schreeuwen. Voor ons is dit ook geen discussie van algemene versus technische of praktische vorming. Beide hebben hun waarde.
Als Vlaanderen haar kenniseconomie hoog in het vaandel draagt, moet je ook de technische STEM-profielen koesteren. Zo ondervinden wij dagelijks in onze STEM-scholen dat vaardigheid kennis veronderstelt en omgekeerd.
En waar anders dan in onze scholen gaan theorie en praktijk zozeer hand in hand? Uitstroomdata leren ons dat heel wat van onze leerlingen met hun hoogstaande technologische competenties goed scoren in het hoger onderwijs en op de arbeidsmarkt.
Ook daarom vinden wij dat de balans nu te zeer doorslaat. Laat de leerlingen de diepte induiken in het specifieke gedeelte. Hiervoor hebben zij gekozen en dit motiveert hen.
Zoals de zaken nu voorliggen vrezen wij een toename van de ongekwalificeerde uitstroom. Door de uitbreiding van de algemene vorming zal het zo zijn dat sommige van onze leerlingen zich op de arbeidsmarkt begeven met één jaar minder praktijkervaring.
Dit verhoogt de druk op stagebedrijven, en al zeker binnen het traject van duaal leren, om de nodige beroepskwalificaties alsnog te behalen. Wij vrezen dan ook dat de werkgevers uit de respectievelijke sectoren de verdere kwalificaties van leerlingen na het middelbaar onderwijs op zich zullen moeten nemen, inclusief het daaraan verbonden kostenplaatje.
Steun van de koepelorganisatie We staan niet alleen met onze kritiek. Ook de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) gaf in een unaniem advies op 27 augustus 2020 te kennen dat de huidige eindtermen te uitgebreid zijn. Ondertussen drukte ook onze koepelorganisatie, Katholiek Onderwijs Vlaanderen, haar fundamentele bezorgdheden uit over de verdere uitrol van de modernisering secundair onderwijs.
Zij benadrukken dat de huidige invulling het grondwettelijk recht van vrijheid van onderwijs ondermijnt. De eindtermen zijn zo uitgebreid dat er amper ademruimte is voor de leerkracht én leerling om te differentiëren, remediëren of te excelleren.
Wij sluiten ons dan ook aan bij onze koepelorganisatie en doen vanuit de basis, als STEM-scholen, een dringende oproep aan de Vlaamse regering en het Vlaamse parlement om de eindtermen globaal te herbekijken in functie van haalbaarheid.
Druk uw waardering en respect uit voor technische opleidingen door haar leerlingen en leerkrachten terug de ademruimte te geven die ze verdienen. We reiken als directeurs van STEM-scholen constructief onze hand om die oefening te maken.
David Camps KOGEKA Sint-Jozef Geel
Hilde Verdonck KOGEKA Sint-Jozef Geel
Alex Mensch VITO Hoogstraten
Veerle De Cock kOsh Campus Scheppersstraat Herentals
Griet Wens Sint-Claracollege Arendonk
Christel Desaegher Don Bosco Mariaberginstituut Essen
Carine Peeters VTI Lier
Kristien Vandersmissen TI Don Bosco Hoboken
Kitty Geerinckx VTI Kontich
Inge Duchesne Sint-Jozefinstituut Schoten
Joost Wynants TI Sint-Lambertus Westerlo
Peter De Keulenaer VTI Zandhoven
Annemie Van Bael Sint-Lambertusinstituut Heist-op-den-Berg
Toon Hermans TNA Antwerpen
Sarah Vriens TNA Antwerpen
Jan Roels HT²O, PT²O Turnhout
Frank Biesemans HT²O, PT²O Turnhout
Daniël Swinnen KSOM campus Sint-Paulus Mol
Liesbeth Berthels KSOM campus Sint-Paulus Mol
Jan Verbeeck KSOM campus Sint-Paulus Mol
Robby Oblonšek KSOM campus Sint-Paulus Mol