In het project Boerderleren bouwt Streekvereniging Zuidrand samen met de Hooibeekhoeve een educatief aanbod uit voor kinderen uit de 2de graad van de lagere school (derde en vierde leerjaar).
De lerarenopleiding van de Thomas More hogeschool heeft hiervoor een leertraject uitgewerkt dat buiten leren en ervaringsgericht leren centraal stelt.
Leerlingen leren zo het landbouwleven in hun eigen streek kennen, terwijl tegelijk hun persoonlijke groei wordt gestimuleerd. Buiten ontdekken ze talenten die in de klas onderbelicht blijven.
Leren in een prikkelende omgeving
De Provincie Antwerpen, Vlaanderen en de Europese Unie ondersteunen het plattelandsproject Boerderleren. "De bedoeling is om een educatief concept voor kinderen uit de lagere school te ontwikkelen op de boerderij.
Ze zouden minstens 4 keer per schooljaar buiten de klas moeten kunnen leren op de boerderij of in een samentuin. Dit leertraject wordt uitgewerkt en getest op een aantal boerderijen, samentuinen en volkstuinen in de Zuidrand van Antwerpen. Later kan het concept ook elders ingezet worden," verduidelijkt gedeputeerde voor Plattelandsbeleid Kathleen Helsen.
Helpende hark, groepsgans en positief paard
De derdejaarsstudenten Lager Onderwijs van Thomas More werden uitgedaagd om het leertraject concreet vorm te geven. Het uitgewerkte lessenpakket konden ze uittesten op het melkveebedrijf Gasthuishoeve Boshoek in Hove.
De leerlingen, maar ook de studenten zelf, leerden heel wat bij over thema's als bodem, mest, water, duurzame landbouw...
De focus lag bij alle opdrachten op talenten die kinderen in een klascontext niet altijd benutten of ontwikkelen. Een talentenmuur hielp hen bijvoorbeeld voor zichzelf bepalen of ze de kwaliteiten van een helpende hark, een groepsgans dan wel een positief paard in zich hebben.
De kinderen van de deelnemende lagere school 't Groen Schooltje uit Hove reageerden enthousiast: "Ik vond bodemdiertjes onderzoeken heel leerrijk vandaag, maar eigenlijk was alles leuk," getuigt Yelina uit het 4de leerjaar.
De studenten van Thomas More zagen de kinderen ook genieten van het buitenzijn: "Samen leren in een leuke buitencontext zorgt voor een aangename groepssfeer in de klas," merkt studente Paulien op.
Het ontwikkelde leertraject moet ook voor de landbouwers een meerwaarde bieden. Landbouwster Kathleen Janssen: "Kinderen het leven op een boerderij zien ontdekken, luisteren naar hun "ooh's" en "aah's" maar ook naar "jakkes, dat stinkt", bezorgde me positieve energie.
Een tegengif voor de moeilijke momenten waar je in onze stiel soms tegenaan loopt. We zien hen echt genieten als ze een kalf aaien, door de modder rennen of lachen om een plassende koe.
De enthousiaste, soms kritische maar altijd spontane reacties en vragen van de kinderen doen ons met andere ogen naar onze eigen boerderij kijken. De kinderen leren op een speelse manier over het landbouwleven en wij leren minstens evenveel van hen."
Volgend schooljaar zullen nog meer scholen de kans krijgen om het leertraject uit te testen op andere boerderijen of samentuinen.
Het project 'Boederleren' duurt tot juni 2022, maar de projectpartners werken aan een duurzaam samenwerkingsverband tussen scholen en landbouwbedrijven en samentuinen in de regio Zuidrand om ook daarna verder te kunnen werken met dit nieuwe aanbod.
De opgedane ervaring en kennis en het ontwikkelde materiaal blijven beschikbaar via Streekvereniging Zuidrand en Hooibeekhoeve.
"Het platteland is een prikkelende omgeving die zich perfect leent tot ervaringsgericht leren," weet gedeputeerde voor Landbouw Ludwig Caluwé.
"De bedoeling is om een mooie wisselwerking te krijgen tussen de deelnemende landbouwbedrijven en de scholen. Scholen kunnen zo een zinvolle leerervaring aan hun leerlingen aanbieden en landbouwers kunnen nieuwe verbredingsactiviteiten ontwikkelen.
De expertise die we in dit traject opdoen, kan later ook nog toegepast worden in de rest van de provincie Antwerpen."
"Daarnaast wordt een digitaal luik uitgewerkt, waarbij kinderen spelenderwijs en op een toegankelijke manier kennis kunnen maken met de landbouwomgeving," vervolledigt de Kontichse burgemeester Bart Seldeslachts, voorzitter van Streekvereniging Zuidrand.
"Bovendien willen we ervoor zorgen dat zowel landbouwers als scholen hun kennis en ervaringen kunnen delen met elkaar. Het spreekt voor zich dat een intensieve educatie rond landbouw in een verstedelijkt gebied als de Zuidrand zeer zinvol is. Bovendien hopen we dat het voor meer begrip en respect zal leiden voor de landbouwer, zijn activiteiten en zijn landbouwgebied."
Gedeputeerde Luk Lemmens, bevoegd voor de Zuidrand, besluit: "Met het gebiedsprogramma De Zuidrand maakt provincie Antwerpen samen met de gemeenten, de Streekvereniging en Regionaal Landschap Rivierenland werk van een multifunctionele open ruimte, natuur en landschap.
We doen dit door sterke samenwerkingen waarbij we onder andere inzetten op het behoud en de versterking van de aanwezige stadslandbouw. Het project Boerderleren is een mooi initiatief om dit doel te bereiken, maar gaat een stap verder door er een educatief luik aan te verbinden."
Streekvereniging Zuidrand
De Streekvereniging Zuidrand bracht de afgelopen jaren met het plattelandsproject ‘Burgers en Boeren’ de landbouwers uit de Zuidrand dichter bij de burgers door het uitwerken van educatieve routes, rondleidingen op de boerderij, het uitwerken van onthaalplaatsen en informatie over de landbouwers in de Zuidrand te bundelen op .
Streekvereniging Zuidrand is een samenwerkingsverband tussen zeven gemeenten (Aartselaar, Borsbeek, Edegem, Hove, Kontich, Lint en Mortsel), de provincie Antwerpen en de Vlaamse overheid.
Ze werkt aan projecten op het snijvlak van natuur-, landbouw- en landschapszorg, open ruimte, erfgoedbeheer en -behoud, toerisme en cultuurbeleving.
Hooibeekhoeve
Hooibeekhoeve is het provinciaal praktijkonderzoekscentrum voor melkveehouderij, voedergewassen en plattelandsontwikkeling. Het richt zich in de eerste plaats tot melkveehouders door nauw samen te werken bij het onderzoek naar duurzame en rendabele dier- en milieuvriendelijke oplossingen voor uitdagingen binnen de sector.
Hooibeekhoeve slaat een brug tussen het brede publiek en de landbouwsector via boerderijbezoeken en door in te zetten op de professionalisering van landbouweducatie. Scholen en verenigingen kunnen inschrijven voor een educatief bezoek aan Hooibeekhoeve in Geel of aan een boerderij in hun eigen buurt via .
Waar:
In de zeven gemeenten van de Zuidrand: Aartselaar, Borsbeek, Edegem, Hove, Kontich, Lint en Mortsel Meer info:
> Hooibeekhoeve
Foto Copyright: Inneke Gebruers