Sciensano, het Belgisch instituut voor gezondheid, volgt elk jaar tekenbeten op bij de Belgen via hun website en mobiele applicatie 'TekenNet(externe link)' . Uit de cijfers blijkt dat het aantal tekenbeten in 2020, na enkele jaren met lagere aantallen, terug is toegenomen.
Met de start van de lente, begint het Agentschap Zorg & Gezondheid opnieuw met de campagne "Wees niet gek. Doe de tekencheck." Daarnaast onderzoekt TekenNet dit jaar opnieuw de aanwezigheid van ziektekiemen in teken.
Sciensano doet daarom een oproep aan iedereen die een tekenbeet oploopt: registreer de beet op TekenNet en stuur de verwijderde teek tussen 1 april en 31 oktober 2021 gratis met de post naar Sciensano.
Aantal gemelde tekenbeten bij Belgen in 2020 toegenomen
In 2020 werden er in België 9935 tekenbeten gerapporteerd (4821 in Vlaanderen, 237 in Brussel en 4877 in Wallonië). Het verloop van het tekenseizoen was vergelijkbaar met de jaren 2016 en 2017, met een start in de maand maart, een piek in de maand juni en een geleidelijke afname in juli en augustus.
De jaren 2018 en 2019 lijken eerder uitzonderlijke jaren geweest te zijn, met een plotse sterke afname van het aantal beten in juli, zeer waarschijnlijk door de extreme weersomstandigheden.
Teken zijn zeer gevoelig voor uitdroging en extreme warmte. Ondanks het feit dat 2020 ook een warm en redelijk droog jaar was, was juli een relatief frisse maand en vond de eerste hittegolf pas plaats in augustus.
Net zoals in de voorgaande jaren lag het aantal tekenbeten per 100 000 inwoners hoger in Wallonië dan in Vlaanderen.
Bij de interpretatie van de resultaten van 2020 moeten we rekening houden met een mogelijke impact van de COVID -19 epidemie op het gedrag van de bevolking. Zo waren er mogelijk meer vrijetijdsactiviteiten in de natuur en meer vakanties in eigen land, wat ertoe kan bijgedragen hebben dat mensen meer aan teken werden blootgesteld.
Hierover hebben we echter geen zekerheid. Het overgrote deel van de tekenbeten (77,1%) werd opgelopen in een straal van minder dan 10 km van de woonplaats en tijdens vrijetijdsactiviteiten (90%). Ook dit jaar blijft Sciensano het aantal tekenbeten bij Belgen opvolgen en roept iedereen op om een beet te melden via
Aangezien er in 2020 opnieuw meer tekenbeten werden gemeld, kunnen we verwachten dat ook het aantal gevallen van Lyme-borreliose en andere ziekten overgedragen door teken, hoger was.
De gegevens die hierover verzameld werden wijzen daar niet direct op maar onderrapportage is erg waarschijnlijk omwille van de impact van COVID -19 op het zorgsysteem en de rapportering in 2020.
Nu we weer massaal de natuur zullen intrekken, moeten we ons bewust blijven van de mogelijke gevolgen van een tekenbeet. Daarom activeert het Agentschap Zorg Gezondheid opnieuw de campagne “Wees niet gek. Doe de tekencheck.”, om mensen aan te zetten tot het voorkomen van tekenbeten en controleren van hun lichaam na een buitenactiviteit.
De campagne en de website geven een eenvoudig advies aan iedereen die in de natuur komt: controleer je lichaam op teken, verwijder ze en volg de plaats van de beet op.
“Als Agentschap Zorg Gezondheid blijven wij natuurbezoeken aanmoedigen, maar met deze campagne willen wij iedereen bewust maken van de mogelijke gevolgen van een tekenbeet die op een eenvoudige manier te voorkomen zijn”, zegt Joris Moonens, woordvoerder van het Agentschap Zorg Gezondheid.
“Teken kunnen besmet zijn met ziektekiemen, die via een beet overgedragen kunnen worden op de mens, zoals de Borrelia bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken” , legt Laurence Geebelen, wetenschapster bij Sciensano, uit.
In samenwerking met het Agentschap Zorg en Gezondheid in Vlaanderen en Agence pour une Vie de Qualité ( iQ) in Wallonië start Sciensano een nieuwe studie met als doel een duidelijker beeld te krijgen van de verschillende ziekteverwekkers in teken in België.
Heeft u een teek verwijderd van uw lichaam? Neem dan tussen 1 april en 31 oktober 2021 deel aan deze nieuwe studie via . Klik daar op de knop “Stuur uw verwijderde teek op voor onderzoek” en volg de instructies.
Sciensano analyseert voor dit onderzoek enkel teken die verwijderd zijn bij mensen. Teken verwijderd bij huisdieren of teken die in de natuur werden gevangen maken geen deel uit van de studie.
De analyse van de teken gebeurt na de inzamelingsperiode. Daarom is het niet mogelijk om persoonlijke feedback te geven over welke ziektekiemen er eventueel aanwezig zijn in de teek die werd opgestuurd.
Het al dan niet detecteren van een ziektekiem in de teek bepaalt echter niet of een persoon een behandeling nodig heeft of niet. Indien iemand na een tekenbeet klachten vertoont (rode uitbreidende ring of griepachtige symptomen) is het essentieel om een huisarts te raadplegen. De resultaten van de studie worden in de loop van 2022 bekendgemaakt op de website van .