Om elk talent op de arbeidsmarkt een kans te geven, schakelt Vlaams minister van Werk Hilde Crevits samen met de sectoren een versnelling hoger. 33 sectoren hebben zich voor de allereerste keer geëngageerd om via een nulmeting de aard en mate van discriminatie binnen hun sector in kaart brengen.
Hiermee worden bijna 1,9 miljoen werknemers bereikt. Op basis van de resultaten van die nulmeting zullen dan gerichte acties worden ondernomen.
"Het is voor het eerst dat sectoren een nulmeting zullen uitvoeren om discriminatie in hun sector tegen te gaan. De nulmeting zal hen een duidelijk zicht geven welke soort discriminatie er aanwezig is en hoe groot het probleem is.
Op basis daarvan kunnen dan concrete acties ondernomen worden. Een duidelijk signaal dat iedereen een gelijke kans verdient op de arbeidsmarkt, in welke sector dan ook. Elke sector kan rekenen op 85.000 euro steun om acties op touw te zetten. Hiermee bereiken we bijna 1,9 miljoen werknemers." - Hilde Crevits
In het voorjaar van 2020 ontstond in de nasleep van de wereldwijde antidiscriminatie- en antiracismeprotesten een maatschappelijk debat rond discriminatie binnen verschillende segmenten van onze samenleving, waaronder de arbeidsmarkt.
Vlaams minister Hilde Crevits heeft op dat moment aan drie arbeidsmarktexperten, professoren Stijn Baert (UGent), Miet Lamberts (KUL-HIVA) en Pieter-Paul Verhaeghe (VUB), gevraagd een onafhankelijk, academisch monitoringssysteem uit te werken.
Dat systeem kan eventuele discriminatie binnen sectoren op de arbeidsmarkt in kaart brengen, sectoren bewust maken van welke discriminatie aanwezig is en hoe groot die discriminatie is.
De experten schoven correspondentietesten naar voren als instrument waarmee de sectoren een nulmeting kunnen uitvoeren.
Correspondentietesten zijn fictieve sollicitaties die uitgestuurd worden naar echte vacatures bij ondernemingen, waarbij kandidaten erg op elkaar lijken, maar wel van elkaar verschillen op kenmerken verbonden aan discriminatiegronden zoals leeftijd, geslacht en afkomst.
Addenda non-discriminatie en inclusie
De Vlaamse Overheid sluit telkens voor twee jaar een sectorconvenant af met sectoren. Via die convenanten engageren sectoren en sectorale partners zich om in hun sector acties te ondernemen om het Vlaamse werkgelegenheids-beleid te ondersteunen.
Eén van die acties is het inzetten op antidiscriminatie. De komende twee jaar krijgt dit vorm via de addenda 'non-discriminatie en inclusie' bij de sectorconvenants die de sectoren hebben onderhandeld.
Specifiek voor deze addenda voorziet Vlaams minister van Werk Hilde Crevits in 3,2 miljoen euro. Dat wil zeggen dat elke sector 85.000 euro ter beschikking krijgt om acties te organiseren om discriminatie tegen te gaan en mee te bouwen aan een inclusieve arbeidsmarkt.
Een van de acties die een sector kan ondernemen, is een nulmeting en bestaat uit twee fasen. Ten eerste is er de risicoanalyse. Daarbij maken de sectoren een inschatting van de vormen van discriminatie die binnen hun sector te verwachten zijn.
Zo zal de ene sector meer discriminatie verwachten op basis van geslacht of handicap, en de andere dan weer meer op basis van afkomst. Een tweede stap is dan de nulmeting op basis van correspondentietesten.
Daarbij worden fictieve cv's gestuurd naar echte vacatures in de sector en wordt getest of de vormen van discriminatie, waarvan de sector op basis van de risicoanalyse verwacht dat ze aanwezig zijn, effectief aanwezig zijn. Voor het uitvoeren van de nulmeting kunnen sectoren een beroep doen op een externe dienstverlener, bijvoorbeeld een studiebureau.
De nulmeting is geen doel op zich maar wel een startpunt. De nulmeting op basis van correspondentietesten is een sensibiliserend instrument en kan voor sectoren en ondernemingen een echte eyeopener zijn.
De conclusies zullen niet gebruikt worden om sanctionerend op te treden ten aanzien van de sectoren. Wel zullen sectoren op basis van de resultaten van de nulmeting gerichte acties kunnen nemen om discriminatie tegen te gaan.
De sectoren kunnen naast een financiële ondersteuning, ook rekenen op de inhoudelijke ondersteuning van een begeleidingsgroep binnen de Sociaal Economische Raad van Vlaanderen (SERV).
33 sectoren doen mee aan de nulmeting
36 sectoren engageren zich om de addenda non-discriminatie en inclusie uit te voeren waarvan er 35 deelnemen aan de eerste stap van de nulmeting: de risicoanalyse.
Dat zijn onder andere de elektriciens, de sector van de kappers en fitness, de taxisector, de vastgoedsector en de diamantsector. De dienstenchequesector zal daar niet aan deelnemen, gezien zij eerder al via mystery calls de situatie in hun sector in kaart gebracht hebben en momenteel dus al bekijken waar ze kunnen ingrijpen.
De uitzendsector zal dit doen via een survey waarbij ze vooral gaan bekijken waarom 55+'ers niet genoeg naar de uitzendsector doorstromen.
Van die 35 sectoren gaan er ook 33 over tot de effectieve nulmeting via de correspondentietesten. Het is de allereerste keer dat dit gebeurt. Onder andere de sector van de betonindustrie, de binnenscheepvaart, de horeca en de grafische sector gaan hiermee aan de slag.
2 sectoren gaan de nulmeting uitvoeren via een alternatieve manier. De audiovisuele sector geeft aan vooral nood te hebben aan hoogopgeleid personeel. Ze zullen daarom een alternatieve survey afnemen meteen bij de instroom in de opleiding om na te gaan waar de knelpunten liggen en waar ze kunnen ingrijpen.
Ook de vermakelijkheidssector zal dit op een andere manier doen en zal op functieniveau nagaan welke groepen ondervertegenwoordigd zijn.
Stephan Wullaert, EDUplus: "De nulmeting doet alle arbeidsmarkt actoren in de land- en tuinbouwsector nadenken over hoe we discriminatie kunnen bannen en hoe we iedereen evenredige kansen kunnen bieden om aan de slag te gaan (en blijven) in de groene sectoren."
3 sectoren nemen niet deel aan de nulmeting: de dienstencheques door het feit dat ze eerder al de mystery calls uitgevoerd hebben, de verhuissector en de uitzendsector.
De uitzendsector zal op basis van de hierboven genoemde survey verder acties opzetten en de verhuissector neemt net als de dienstencheques andere acties waaronder het geven van tips aan werkgevers en het voorzien van coaching.
Sector van de detailhandel sluit voor eerste keer sectorconvenant af
Het is de eerste keer dat de sector van de detailhandel een sectorconvenant afsluit. Daarbij voeren ze meteen de addenda non-discriminatie en inclusie mee uit en neemt de sector deel aan zowel de risicoanalyse als de nulmeting met de correspondentietesten.
De sector wil werkgevers sensibiliseren, informeren en ondersteunen bij onder andere de integratie van werknemers met een handicap.
Klaas Soens, Head Comeos Vlaanderen: "De sector van de handel is een echte jobmotor, met zowel in de supermarkten als in de non-food handel voortdurend openstaande vacatures.
Met weinig of geen ervaring kan men er vaak aan de slag, mits een goede arbeidsattitude, wat heel wat kansen biedt aan bepaalde doelgroepen. 3 op 10 werknemers in de sector zijn van buitenlandse origine (meer dan 100 nationaliteiten), heel wat laaggeschoolden zijn er aan de slag en we bieden ook kansen aan alle leeftijden en personen met een beperking.
Divers aanwerven is een troef voor de handel, om zo de juiste mensen te vinden voor onze jobs en een afspiegeling te zijn van de samenleving. Als sector zullen we rond deze thema's dan ook verder samenwerken met de overheid, om kansen te bieden aan een divers publiek van werkzoekenden."
Als gevolg van de coronacrisis heeft de sector deze keer ook een 'relancetoets' uitgevoerd om de gevolgen van de coronacrisis op te vangen. Daardoor wordt nog meer de nadruk gelegd op digitalisering, levenslang leren en werkbaar werk.
De coronacrisis heeft een turbo gezet op e-commerce en digitalisering. Ook nu, met het winkelen op afspraak, is opnieuw duidelijk geworden dat winkels en handelszaken digitaal mee moeten zijn. Het is daarom nog belangrijker geworden om werknemers én werkgevers de nodige digitale vaardigheden aan te leren.
Er zal een analyse gemaakt worden van de nodige vaardigheden, er wordt een actieplan opgesteld en er zullen 20 opleidingssessies georganiseerd worden rond digitaliseren van de handel.
Via de sectorconvenanten investeert Vlaams minister van Werk Hilde Crevits in totaal ruim 12,6 miljoen euro in de sectoren. Om de nieuwe generatie sectorconvenants in de praktijk te brengen, worden op het terrein 128 sectorconsulenten ingezet om de concrete acties en projecten uit te voeren.
Voor de sector detailhandel zullen er 3 sectorconsulenten worden aangeworven, goed voor een investering van 294.000 euro.