Vandaag maakte Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Diependaele bekend dat Kempens Landschap en de gemeente Heist-op-den-Berg een premiedossier mogen indienen voor de restauratie en herbestemming van het kasteel en de remise van Hof Ter Laken.
Stichting Kempens Landschap diende daarvoor in november 2021 twee conceptdossiers in. Beide concepten werden positief onthaald en mogen nu verder uitgewerkt worden tot een premiedossier. Met de selectie is alvast de eerste horde van de premieaanvraag succesvol genomen.
De selectie komt er naar aanleiding van de themaoproepen die minister Diependaele vorige jaar voor de eerste maal lanceerde. Met de oproepen kan iedereen die een beschermde site of een beschermd pand wil restaureren en aan bepaalde voorwaarden voldoet, een premie aanvragen door een conceptdossier in te dienen.
Er werden vier oproepen volgens verschillende thema's gelanceerd. Stichting Kempens Landschap diende voor de themaoproep Erfgoed en Toerisme zowel een concept in voor de restauratie en de herbestemming van het kasteel als voor de remise.
Binnen dat thema wil de minister projecten op beschermde erfgoedlocaties met een (toekomstige) toeristische invulling ondersteunen tot een maximum van 2 miljoen euro exclusief BTW.
In totaal ontving de minister 18 dossiers. Daaruit werden de twee dossiers van Hof Ter Laken en 5 andere geselecteerd om uiterlijk 15 juli een definitief premiedossier in te dienen. In december van dit jaar maakt de minister bekend welke projecten effectief een beroep kunnen doen op een erfgoedpremie.
De Haes, gedeputeerde en covoorzitter van Kempens Landschap is verheugd: "We waren ervan overtuigd dat we twee sterke dossiers hadden ingediend. Afgelopen jaren hebben we met Stichting Kempens Landschap, de gemeente en agentschap Onroerend Erfgoed natuurlijk al hard gewerkt aan een lange termijnvisie voor dit prachtige domein.
En daar plukken we vandaag de vruchten van. De lokale verankering en tegelijkertijd de sterke uitwerking van het dossier volgens de visie van Toerisme Vlaanderen om in te zetten op kasteeldomeinen, zijn de sterkte van dit dossier."
Erfgoedlogies en horeca
Om die ambitie waar te maken opteerden Stichting Kempens Landschap en gemeente Heist-op-den-Berg voor een toeristische invulling.
Het plan is om het kasteel om te vormen tot een erfgoedlogies voor grotere groepen. Daarbij blijven de neogotische bibliotheek, de eetkamer en de huiskapel beschikbaar voor evenementen. In de remise komt er een laagdrempelige horecazaak met ruimte voor feesten, vergaderingen en gastenkamers.
Bij de herinrichting van het voormalige koetshuis en paardenstalling zal er een sterke link zijn met de film Pallieter uit 1976 die op deze site werd opgenomen. We hebben alles in huis om van Hof Ter Laken een site te maken waar je als gast niet onverschillig bij blijft. Je kan hier komen genieten, beleven, jezelf opladen en dat telkens opnieuw.
Lokale verenigingen en ondernemers kunnen in een prachtig kader hun gasten met trots en passie ontvangen en zo meewerken aan de erfgoedbeleving en de toeristische ontwikkeling."
Restauratie
Voordat er Heistenaren en toeristen op het kasteeldomein kunnen logeren of een hapje eten, moeten zowel het kasteel als de remise een grondige restauratie ondergaan.
Momenteel is bijvoorbeeld de ondergrond van het kasteel niet stabiel genoeg waardoor er een nieuwe funderingsplaat moet komen.
De vloerstructuren worden verstevigd en om het logeren voor iedereen toegankelijk te maken, komt er ook een lift. De remise worstelt eveneens met een stabiliteitsprobleem.
"Dat is nog maar een greep uit de werken die nodig zijn om beide gebouwen te laten voldoen aan de hedendaagse normen qua comfort en duurzaamheid", vertelt Philippe De Backer, directeur van Stichting Kempens Landschap.
"Bovendien willen we ook de ecologische toets doorstaan. Daarom proberen we de CO²-uitstoot van de gebouwen drastisch te verminderen en kiezen we voor een slimme verwarming die het energieverbruik maximaal naar beneden haalt. Alleen zo stellen we de toekomst van de gebouwen veilig voor de generaties na ons."
De restauratiewerken kunnen starten van zodra de premies worden toegekend. Tegen de start van het toeristisch seizoen in 2025 zouden zowel de logies als de horecazaak moeten openen.
Sterke partner
Stichting Kempens Landschap is met de restauratie en herbestemming niet aan zijn proefstuk toe. Als erkende voorbeeldstellende erfgoedorganisatie kan de Stichting rekenen op 10 procent extra premie.
"Voor een gemeente zoals Heist-op-den-Berg is Stichting Kempens Landschap dan ook een geweldige partner", verduidelijkt Jan Moons, burgemeester van Heist-op-den-Berg.
"De Stichting brengt niet alleen een ruime expertise mee, maar speelt ook in op tal van subsidiekanalen om de eigen inbreng van de gemeente te ontlasten.
Bovendien neemt ze de coördinatie van de restauratie en herbestemming volledig op zich. Ik ben dan ook zeer verheugd met onze samenwerking.
Met dit project realiseren we niet alleen een trekpleister voor alle Heistenaren, maar ook voor al wie onze gemeente wil ontdekken."
In het conceptdossier wordt het kasteel een erfgoedlogies - Stichting Kempens Landschap (foto: J. Van Leuven).