Onze dorpen zijn veranderd en staan voor een reeks nieuwe uitdagingen. De provincie Antwerpen wil lokale besturen meer veerkracht geven om daar samen met hun inwoners op te reageren. Daarvoor ontwikkelt ze een heel nieuw dorpenbeleid.
Tientallen voorbeelden uit binnen- en buitenland tonen aan hoe overheden in een proces van participatie en co-creatie met hun burgers wel degelijk het verschil kunnen maken.
Deze zijn nu gebundeld in een 'Inspiratiegids voor dorpen': een boek voor gemeentebesturen, verenigingen en dorpsbewoners. De nieuwe gids werd warm onthaald tijdens een groots participatiemoment in Groot-Vorst (Laakdal).
Vergelijk onze dorpen met deze van een tiental jaren geleden en je ziet meteen dat er veel veranderd is: kruideniers en cafés hebben hun deuren gesloten, hun bevolking is veranderd, de sociale samenhang is verminderd en de publieke dienstverlening afgebouwd.
Met het project 'Veerkrachtige dorpen' spoort de provincie Antwerpen lokale besturen aan om deeldorpen en gehuchten samen met hun inwoners terug in handen te nemen.
Gedeputeerde voor Plattelandsbeleid Peter Bellens: "We kiezen hierbij uitdrukkelijk voor een participatief en co-creatief proces waarbij we samen met de inwoners, het lokale verenigingsleven en zoveel mogelijk andere actoren de uitdagingen van morgen vandaag al aanpakken.
Dat is maatwerk, want elk dorp is uniek. Het traject dat we vandaag in Groot-Vorst doorlopen is anders dan wat we morgen bijvoorbeeld in Hulshout zullen opstarten."
Inspirerende voorbeelden uit binnen- en buitenland
"We halen veel inspiratie uit eerdere succesverhalen uit binnen- en buitenland. Die willen we graag delen omdat we ervan overtuigd zijn dat ze ook anderen aan het denken en het doen kunnen zetten. Daarom hebben we aan de Universiteit Antwerpen gevraagd om met deze goede praktijkvoorbeelden een wervende een inspiratiegids samen te stellen," gaat Bellens verder. "Het is een overzichtelijk boek geworden vol kant-en-klare projectideeën. Je kan een exemplaar aanvragen bij de provincie Antwerpen."
In de inspiratiegids vind je voor iedere uitdaging verschillende voorbeelden. Zoek je een oplossing voor het verdwijnen van de buurtwinkels? Dan kunnen projecten als de Buurtkar (Bornem), Slaatje Praatje (Berlare, Buggenhout, Laarne, Waasmunster en Wichelen) of De Netzak (Zoersel) je op weg helpen. Wil je inzetten op sociale contacten om zo de sociale kwetsbaarheid te verminderen? Dan kan je je inspiratie halen uit realisaties als de Buurtbar (Beringen) of het Dorpscafé Schuttershof (Esbeek, NL). Enzovoort.
Groot-Vorst (Laakdal) wordt een 'veerkrachtig dorp'
De inspiratiegids werd overhandigd tijdens een groots participatiemoment in Laakdal. Groot-Vorst is immers het volgende dorp waar provincie en gemeentebestuur de handen in elkaar slaan. Schepen voor lokale economie Gerda Broeckx: "We hebben als gemeente de voorbije jaren erg geïnvesteerd in Groot-Vorst: een nieuw gemeentehuis, een nieuw dorpsplein.
Toch merken we dat we voor heel wat uitdagingen staan. De toekomst van de handel en de dienstverlening staan onder druk, leegstaande gebouwen moeten een gepaste invulling krijgen en mobiliteitsproblemen steken de kop op. We willen een bruisend dorp, waarbij het nieuwe plein een ontmoetingsruimte kan zijn voor nieuwe en oude bewoners van het dorp".
De volgende maanden kunnen de inwoners van Groot-Vorst actief meedenken over de toekomst van hun dorp, en daar blijft het niet bij. Het provinciebestuur begeleidt niet alleen het participatieproces maar voorziet ook een budget om aan het einde van dit traject op het terrein ook al met een eerste realisatie uit pakken.
Zes pilootdorpen
Met het project Veerkrachtige Dorpen bereidt de provincie een gloednieuw dorpenbeleid voor. Op 6 plaatsen worden daarvoor piloottrajecten opgestart : Groot-Vorst (Laakdal), Booischot, Schriek en Heist-Goor (Heist-op-den-Berg), Hulshout en Essen. Met al die ervaringen wordt een algemene methodiek ontwikkeld, die toch nog voldoende ruimte laat voor maatwerk.
Je kan de activiteiten in de verschillende pilootdorpen op de voet volgen via de website www.veerkrachtigedorpen.be. Lokale besturen of verenigingen die geïnteresseerd zijn in het veerkrachtige-dorpen-traject vinden daar ook alle informatie en contactgegevens.
PRAKTISCHE INFO
Download de inspiratiegids: https://veerkrachtigedorpen.be/dorpinactie/2871/
Meer info: www.veerkrachtigedorpen.be