Een bruisende stad kan niet zonder de inzet en creativiteit van handelaars en horeca-uitbaters. Dat het goed leven is in Antwerpen, is mee aan hen te danken. Lokale handelaarsverenigingen zetten de schouders onder tal van initiatieven. Wat motiveert hen? Wat baart hen zorgen? En hoe ervaren ze de broodnodige samenwerking met het stadsbestuur? We vroegen het aan drie ervaren die-hards.
Kid Van Thienen is een bekend gezicht in de stad. Hij is de voorzitter van Brief De Buurt , de handelaarsvereniging voor de Grote Markt en omgeving. Velen kennen hem als de man achter Kid’s Rhythm ’n’ Blues Kaffee. “Ik organiseer optredens in mijn café en zet festivals en tournees op poten. Daarnaast heb ik een marathonclub in Antwerpen, organiseer ik loopwedstrijden en begeleid ik de lopers van onze club tijdens de grote marathons in het buitenland.”
Een handelaarsvereniging op het spoor zetten is geen kinderspel. Voor Kid Van Thienen is engagement het sleutelwoord. “Als je hier woont en je wil je engageren, gaat de bal aan het rollen. Ik heb op de Grote Markt al elf bluesfestivals georganiseerd. Ik hou ervan te vernieuwen en iets in beweging te zetten. Ik heb bijvoorbeeld meer dan 20 jaar mee aan de kar getrokken om de Grote Markt te laten heraanleggen.”
Kid Van Thienen werkt pro deo, maar voor Linda Cloots is handelaars ondersteunen een betaalde job. “Ik ben winkelmanager voor de vzw Meir/Beleef Antwerpen . We zetten ons niet alleen in voor de winkels van de Meir-as, maar ook voor de handelszaken in de omgeving.” Linda Cloots heeft één doelstelling voor ogen. “Ik wil ervoor zorgen dat mensen graag komen shoppen op de Meir. Het is er aangenaam, veilig en proper. Ik zorg er ook voor dat er van alles te doen is. De handelaars willen alleen lidgeld betalen als ik veel acties organiseer. Dat kan alleen als ik over de nodige budgetten beschik.”
Als winkelmanager neemt Linda Cloots zowat al het werk voor haar rekening. “Ik bereid de vergaderingen voor, bedenk en organiseer acties, doe de boekhouding en zorg ervoor dat de lidgelden worden betaald. Ik communiceer ook met de handelaars, de stad, het district, de provincie, de politie, de brandweer, noem maar op. Als manager word ik betaald uit het budget van de vzw, dat verder ook de hele werking moet bekostigen, inclusief de acties en de marketing.”
Wim Dekoning is voorzitter van UNIZO Hoboken en van de handelaarsvereniging Ondernemen in Hoboken . Daarnaast runt hij twee adviesbureaus. “Via t-Compas ondersteun ik evenementen met logistiek en fotografie. Cityhappyning, dat ik samen met Nico Volceryck leid, is een retailadviesbureau dat winkelstraten ondersteunt, onder meer met traffic building-acties en bij de inning van lidgelden.”
Ondernemen in Hoboken heeft zijn eigen aanpak. “Voor de horeca en de retail van Hoboken is er Zin in Hoboken , een project waarvoor we subsidies krijgen van de stad. We vragen geen lidgeld en iedereen is welkom om mee te doen. Bij onze acties hoort af en toe een gratis promotiepakketje en we geven ook kortingbons aan Hobokenaren die een jubileum vieren. Ze kunnen die gebruiken in de lokale handelszaken, die de korting van ons terugkrijgen. Een ander voorbeeld is het nieuwe foodfestival, uitsluitend bestemd voor de horeca van Hoboken. Ook hier ligt de drempel laag. We vragen geen standgeld, alleen een percentage op de omzet.”
Linda Cloots tracht de leden-handelaars van de Meir elk trimester samen te krijgen om haar plannen toe te lichten. “Ongeveer de helft van de handelszaken doet mee, en dat is al zo sinds 2000. Houden wat je hebt, vind ik in het huidige klimaat al een prestatie op zich, want we leven vandaag in een heel andere samenleving. In economisch opzicht zijn het moeilijke tijden en ook de terreurdreiging doet ons geen goed.”
Ook Kid Van Thienen stelt vast dat er veel veranderd is. “Vroeger wilden de mensen samenwerken en iets organiseren. Er was veel meer engagement. Nu keert iedereen voor eigen deur, wat het niet gemakkelijker maakt. Ook de wetgeving is sterk veranderd. Vroeger mocht en kon er zoveel meer. Je richtte tussen pot en pint een vereniging op en je was vertrokken.”
Contact houden met de handelaars is een ander aspect. “Vroeger was de Meir een mix van zelfstandige winkels en retailketens”, zegt Linda Cloots. “Nu zijn er nog maar drie onafhankelijke winkels. Alle andere zaken zijn ketens, wat het moeilijker maakt om een band op te bouwen en dingen van de grond te krijgen. Vroeger kon ik een jaar of vijf met dezelfde manager communiceren. Nu ben ik al blij als ik een jaar lang dezelfde contacpersoon heb.”
Voor Kid Van Thienen is contact houden met de uitbaters en handelaars van de Grote Markt een dagelijkse bezigheid. “Er zijn hier zo’n 60 zaken. Ik ben een aanspreekpunt voor de stad en probeer de handelaars te mobiliseren. Dat puur in verenigingsvorm doen, met geregelde vergaderingen, lukt niet meer. Ik vind het veel belangrijker hier rond te lopen en aanwezig en aanspreekbaar te zijn.”
Ook Wim Dekoning streeft naar intensief contact met de Hobokense handelaars, maar dat kost tijd. “Met het complete district Hoboken bestrijken we een veel groter gebied dan de Meir of de Grote Markt. Het vraagt veel tijd om iedereen te bezoeken.”
Voor een gebied als de Grote Markt is het terrassenbeleid van de stad een belangrijk aandachtspunt. “Vroeger kon en mocht alles”, zegt Kid Van Thienen. “Nu is er een openterrassenbeleid met een echt reglement, dat duidelijk maakt wat wel en niet kan. Bovendien wordt er nu ook werk gemaakt van een beleid voor gesloten terrassen, zodat alles mooier en uniformer wordt.”
Kid Van Thienen merkt dat de stad luistert naar wat er leeft bij de handelaars. “De stad doet dat heel goed. De Grote Markt is heraangelegd en er is veel geld uitgetrokken voor het lichtplan, zodat mensen zich ’s avonds veiliger voelen, ook door de camera’s. Er zijn veel minder vechtpartijen dan vroeger. Het straatbeeld ziet er ook aantrekkelijker uit. Kijk naar de Suikerrui, de Oude Koornmarkt, de Grote Markt: in de zomer zitten de terrassen stampvol.”
Ook Linda Cloots en Wim Dekoning zijn vol lof over de inspanningen van het stadsbestuur. “De samenwerking met de stad verloopt vlotter en er is veel aandacht voor overleg”, zegt Linda Cloots. “Bovendien krijgen we nu voor tal van initiatieven subsidies”. Wim Dekoning treedt haar bij. “Het overleg met de stad verloopt heel constructief.”
Handelaars met elkaar doen samenwerken blijft voor Wim Dekoning de grootste uitdaging. “Wat houdt hen tegen om samen te werken met hun collega’s en hen niet te zien als concurrenten? Soms willen mensen zelfs niet meewerken als het gratis is.” Linda Cloots vult aan: “We moeten opboksen tegen het groeiende individualisme. Je hebt geëngageerde mensen nodig om iets in beweging te krijgen.”
Kid Van Thienen besluit: “We moeten ons als geëngageerde mensen blijven inzetten, ervoor zorgen dat de gestructureerde overlegplatformen blijven bestaan en zoeken naar opvolgers die ons werk kunnen overnemen. Weten wat er leeft in de buurt en daarop inspelen, daar gaat het om.”
Tekst en fotografie: Brandle