Stad Antwerpen engageert zich om duurzaam om te springen met energie en grondstoffen, in navolging van de Europese klimaatdoelstellingen. 2050 is het streefjaar voor CO2-neutraliteit.
De wijk wordt duurzaam ontwikkeld, met ruime aandacht voor water-, bodem-, energie- en afvalbeheer.
Alle gebouwen worden zeer energiezuinig ontworpen en gebouwd, zodat de energie nodig voor het verwarmen en koelen van woningen, kantoren en scholen minimaal is. Ook zullen al deze gebouwen worden aangesloten op een warmtenet. De gemeenschappelijke warmtecentrale zal op middellange termijn volledig werken op hernieuwbare energie door gebruik te maken van restwarmte afkomstig van omliggende industriële activiteiten. Daarnaast zijn de woningen uitgerust om energiezuinigere toestellen aan te sluiten zoals bijvoorbeeld een hot-fill wasmachine en/of vaatwasmachine.
Een slimme wijk gaat slim om met het energieverbruik en gebruikt zoveel mogelijk duurzame energie. In dit kader worden de gebouwen al goed geïsoleerd en is er sprake van de kwaliteit van bijna passief woningen. Het objectief is daarnaast om duurzame elektriciteitsproductie bijkomend te integreren in Nieuw Zuid. We zetten in op PV-panelen en batterijopslag Deze energieproductie is in hoofdzaak bedoeld voor de sociale huisvestingsgebouwen die de eerst komende jaren ontwikkeld worden. In samenwerking met partners Woonhaven en Sweco wordt naar een haalbare business cases gezocht om tot realisatie te komen.
De hele site is zo ontworpen dat alle regenwater dat op de gebouwen of op de straten en pleinen valt op een natuurlijke manier en op de site zelf in de grond kan infiltreren. Een systeem van wadi’s in de straten, paden en het park maakt dit mogelijk. Ook worden overal groene daken toegepast.
De wijk is autoluw, de auto is er te gast. Bewoners , werknemers en bezoekers aan de wijk parkeren of stallen er zowel de wagen als de fiets. De loopafstand tot deze parkings is maximaal 70m. Laden en lossen gebeurt in de straat op hiervoor bestemde zones.
De stad wil inzetten op bijkomende plaatsen voor autodeelconcepten, al dan niet gecombineerd met een laadplatform voor elektrische voertuigen. Ook fietsdelen en oplaadpunten voor elektrische fietsen zullen deel uitmaken van het aanbod. Zo worden er voorzieningen geïnstalleerd om een alternatief te bieden voor het persoonlijk autobezit De site heeft immers een goede ontsluiting voor fietsers en gebruikers van openbaar vervoer.
foto: Triple Living
Bewoners kunnen volgens eigen tijdschema hun afval naar sorteerstraten brengen. Het aantal sorteerstraten is afgestemd op het aantal woningen en toekomstige bewoners. De ligging houdt rekening met een haalbare loopafstand.
Een gevarieerd woningaanbod en het stimuleren van gemeenschappelijke terrassen, tuinen en ruimten, samen met een openbaar domein met ontmoetingsplekjes, spel- en sportvoorzieningen, ondersteunen de gemeenschapsvorming in de nieuwe wijk. Ook in de warmtecentrale zal hiervoor een ruimte, toegankelijk vanuit en met zicht op het park, ter beschikking zijn.
Alle nieuwe aanplantingen zijn streekeigen en aangepast aan de bodemsamenstelling van de site. De variatie aan soorten gaat uit van het creëren van een natuurlijk evenwicht en een gezonde habitat voor fauna. Elke woning krijgt een panorama, zijnde een zicht op de Schelde of op het park of op een kleinere groene plek.
Uitgegraven grond wordt opnieuw gebruikt in het landschapsontwerp van het park.
Stad Antwerpen wil met innovatieve filtertechnieken de binnenluchtkwaliteit in een groot aantal wooneenheden en kwetsbare locaties (zoals scholen en kinderdagverblijven) verbeteren door fijn stof en stikstofoxiden verregaand te verwijderen uit de aangezogen buitenlucht. Met de ontwikkelaar van de eerste school (AG Vespa) wordt gesproken om een grote demonstratiecase uit te bouwen. Deze activiteiten zijn in lijn met grote stedelijke initiatieven als LEZ, de stedelijke Lage Emissie Zone. Ook Nieuw Zuid valt binnen deze zone.
Met behulp van een stadsvernieuwingssubsidie van de Vlaamse Overheid wordt onder de projectnaam Smart City District de volgende initiatieven gerealiseerd: lokale en bovenlokale bewustmaking, slimme ICT – Home intelligence, duurzame elektriciteitsproductie, vergroening en uitbreiding van een slim warmtenet, duurzame mobiliteit, verbeteren van de luchtkwaliteit, duurzaam waterbeheer en grijswaterrecuperatie.
Bij een duurzame wijk te komen denkt men vaak aan technische implementaties. De bewustwording van de bewoners aangaande duurzaam gedrag en duurzame keuzes is echter even belangrijk. De stad wil inzetten op een actieve community om van onderuit een traject voor gedragsverandering te initiëren en zo te komen tot een echte ‘Nieuw Zuidcultuur’. Het uitgangspunt van heel het proces is om tot ‘evident gebruik’ te komen.
Het Ecohuis biedt de bewoners van Nieuw Zuid informatie over hoe om te gaan met hun passief gebouwde woning, en voorziet in haar reguliere werking een structureel aanbod van informatie aan de community om tot samentuinen of andere duurzame initiatieven te komen.
Een duurzame wijk moet ook een broedplaats zijn voor duurzame ondernemers. Samen met Stadslab 2050 nodigden we 45 ondernemers uit om tot nieuwe initiatieven en nieuwe concepten te komen voor de wijk. Samen met Antwerp Powered By Creatives en Voka ondersteunen we de ondernemers om nieuwe ideeën ook in Nieuw Zuid te laten landen.