De gemeentelijke milieuraad nam in 2003 het initiatief om jaarlijks een milieuprijs uit te reiken. Hiermee wil de milieuraad van Heist-op-den-Berg het bewustzijn van de bevolking op het vlak van milieu, natuur en landschapszorg stimuleren.
De laureaten van de vorige milieuprijzen waren Natuurpunt Heist-op-den-Berg, de medewerkers van Kringwinkel Zuiderkempen, de MEGA-scholen van Heist-op-den-Berg, de compostmeesters, de 11.-groep Heist, woon- en zorghuis Ten Kerselaere, vogelopvangcentrum VOC Neteland vzw, het project Proef Heist en de heren René Vertommen, Eddy Vets, Eddy Timmermans en de zwerfvuilpeters en -meters.
Deze onderscheiding kan toegekend worden aan een persoon, vereniging, school of bedrijf als bekroning van een opmerkelijke prestatie het afgelopen jaar, of voor een verdienstelijke loopbaan op het vlak van milieu, natuur en landschapszorg.
De milieuprijs 2017 gaat naar alle actieve Heistse landbouwers
De Heistse landbouwers worden genomineerd voor de milieuprijs 2017 wegens hun inzet voor het milieu en het landschap in Heist-op-den-Berg. Landbouw is de grootste beheerder van de open ruimte in Heist-op-den-Berg. Onze landbouwers vervullen dus een belangrijke rol als landschapsbouwers.
Door hun participatie aan beheerovereenkomsten in samenwerking met de Vlaamse Landmaatschappij worden kleine landschapselementen op een deskundige manier beheerd en onderhouden.
De overheid kan de inspanningen die een landbouwer doet voor natuur- en milieubeheer vergoeden via een beheerovereenkomst. Deze overeenkomsten kunnen betrekking hebben op perceelsrandenbeheer, het onderhoud van kleine landschapselementen, zoals houtkanten en knotbomen. De kleine landschapselementen verhogen de recreatieve en belevingswaarde van het platteland.
In Heist-op-den-Berg hebben 17 landbouwers beheerovereenkomsten afgesloten voor 74 voorwerpen. Deze overeenkomsten gaan over 16,53 ha perceelsranden, 3.800 m² houtkanten, 1.432 m² heggen en hagen en 2.300 m² bloemenstroken.
Daarnaast nemen een tiental Heistse landbouwers deel aan het project 'Fleurige akkerranden' in samenwerking met Regionaal Landschap Rivierenland vzw. Akkerranden zijn bloemrijke stroken van een zestal meter breed. 's Winters bakenen ze de kale akkers af en 's zomers zorgen ze voor kleurrijke bloemen langs de maïs- en groentevelden.
Akkerranden zijn niet alleen mooi om naar te kijken, ze trekken ook honingbijen, hommels, vlinders en wilde bijen aan, wat leidt tot een optimale bestuiving. Lieveheersbeestjes, sluipwespen, roofmijten en spinnen zorgen voor een natuurlijke bestrijding van bladluizen en ander ongedierte.
Zo kan de landbouwer milieuvriendelijk werken en ook besparen op het gebruik van pesticiden. Verder fungeert de akkerrand als leefgebied, natuurverbinding en voedselvoorraad voor muizen, hazen, reeën, fazanten, patrijzen, wezels en kerkuilen. Tot slot zijn akkerranden een prima buffer tussen het bouwland en de sloten en gaan zij afspoeling van de grond tegen.
De deelnemende landbouwers ontvangen een financiële compensatie van 16 eurocent per vierkante meter ter compensatie van gemiste teeltopbrengsten.
De fleurige akkerranden en de beheerovereenkomsten voor kleine landschapselementen dragen bij tot de landschappelijke kwaliteit en de biodiversiteit van de open ruimte.
De Vlaamse Milieumaatschappij volgt de kwaliteit van het oppervlaktewater in landbouwgebied door jaarlijkse metingen van de aanwezige voedingsstoffen. In Vlaanderen zijn er 760 meetpunten aangelegd voor de opvolging van de Europese nitraatrichtlijn.
Dit meetnet wil de effecten van de opeenvolgende Mestactieplannen (MAP) opvolgen. De resultaten van het MAP-meetnet worden getoetst aan de drempelwaarde voor nitraat uit het Mestdecreet.
In 2015-2016 werd op 20% van de meetplaatsen de drempelwaarde van 50 mg nitraat per liter overschreden. De drie meetpunten in onze gemeente voldoen aan de normen, net zoals in quasi het hele Netebekken. Dit betekent dat onze Heistse landbouwers zorg dragen voor de kwaliteit van het grondwater.
Met de toekenning van de milieuprijs wil de milieuraad de Heistse landbouwers op een positieve manier in de kijker zetten en hen stimuleren om op de ingeslagen weg verder te werken aan een aantrekkelijk landschap met aandacht voor milieukwaliteit en biodiversiteit.