Vandaag om 03:00 door Tex Van berlaer - -
Foto: Photo News
Voor mensen met een exotische naam is het vaak erg moeilijk om een huurwoning vast te krijgen. Uit een studie van VUB-onderzoeker Pieter-Paul Verhaeghe blijkt dat veertig procent van hen wordt gediscrimineerd. Het platform Praktijktesten Nu vraagt daarom dat Antwerpen praktijktesten invoert om discriminatie objectief vast te stellen. In Gent bestaan die al.
Er is een groot probleem met discriminatie op de Antwerpse huurmarkt. Dat concludeert socioloog Pieter-Paul Verhaeghe (VUB) na een studie naar ongelijke behandeling van mensen met buitenlandse roots.
Het onderzoek ging als volgt. De onderzoekers antwoordden op 943 advertenties van huurwoningen in Antwerpen op de vastgoedwebsite Immoweb. Er werden telkens twee berichten gestuurd naar dezelfde particuliere verhuurder of makelaar. In de voormiddag ging het om een bericht in onberispelijk Nederlands, ondertekend door een persoon met een Maghrebijnse naam, zoals Mourad. In de namiddag stuurden ze een gelijkaardig bericht, maar dan ondertekend door iemand met een Vlaams klinkende naam, zoals Koen. Op geen enkel moment werd telefonisch contact opgenomen.
Uit de resultaten blijkt dat in maar liefst 40 procent van de gevallen de persoon met de Vlaamse naam wél meteen werd uitgenodigd om de woning te bezichtigen en die met de Maghrebijnse naam niet. “Zij kregen ofwel geen reactie of vernamen dat het pand reeds verhuurd was. Soms stelde de verhuurder bijkomende vragen die niet werden gesteld aan de persoon met een Vlaamse naam”, zegt Verhaeghe.
Tussen makelaars en particulieren is een belangrijk verschil. Zo discrimineerde 30 procent van de makelaars, tegenover de helft van alle particulieren.
Stok achter de deur
Met die bevindingen onder de arm vraagt het platform Praktijktesten Nu, waarvan het Vlaams Huurdersplatform en Samenlevingsopbouw deel uitmaken, dat ook Antwerpen praktijktesten invoert, naar voorbeeld van Gent. Zo zou Antwerpen zelf onderzoeken kunnen organiseren zoals dat van Verhaeghe.
“Gent toont aan dat praktijktesten werken. Daar daalde discriminatie door makelaars van 26 procent naar 14 procent”, zegt Sarah Scheepers van het platform. “Enerzijds hebben ze een ontradend effect, anderzijds is het een stok achter de deur.”
“Praktijktesten kunnen het probleem objectief in kaart brengen”, vindt ook Verhaeghe. “Slachtoffers weten nooit zeker of er sprake is van discriminatie. Slechts een minderheid van verhuurders zegt expliciet dat hij iemand niet wil wegens zijn afkomst.” De onderzoeker pleit daarom voor trainingen voor makelaars, ter aanvulling van praktijktesten. “Zij krijgen geregeld de vraag om mensen van vreemde origine te weren. Dankzij trainingen kunnen ze bijvoorbeeld leren hoe ze verhuurders kunnen overtuigen om niet langer te discrimineren.”
Mystery calls
Minister van Werk Kris Peeters (CD&V) heeft praktijktesten mogelijk gemaakt op de arbeidsmarkt – de zogenoemde mystery calls . Wat de woningmarkt betreft, mogen lokale besturen zelf kiezen of ze tests uitvoeren. Antwerps schepen van Wonen Fons Duchateau (N-VA) is alvast niet onder de indruk. Hij stelt zich vragen over de timing van het onderzoek, enkele weken voor de verkiezingen, en verwijt de onderzoeker “nauwe banden met PVDA”. “In Gent is de hoerastemming onterecht”, zegt hij. “Praktijktesten zijn geen garantie dat mensen minder discrimineren. Het is veeleer een uitdaging om dan creatiever te discrimineren.”
Volgens het Beroepsinstituut voor Vastgoedmakelaars zet de sector al in op sensibilisering en volstaan de huidige mechanismen tegen discriminatie.
GETUIGENIS . Gülsün Akman werd jarenlang afgewezen, tot haar Vlaamse vriend belde
Gülsün Akman (26) zocht een eenvoudig appartement met één slaapkamer in Antwerpen. Tevergeefs. Een halfjaar lang verzond ze berichten via immowebsites of hing ze aan de lijn met verhuurders. “Telkens kreeg ik hetzelfde te horen. De woning was al verhuurd, of er hadden zich al genoeg kandidaten aangeboden”, zegt ze. Na een tijdje merkte de Limburgse dat er iets mis was.
Aan haar inkomen kon het niet liggen. Gülsün deed toen nachtwerk, goed voor zo’n 1.900 euro per maand. Toen ze voor de zoveelste keer nul op het rekest kreeg bij een verhuurder, liet ze haar vriend van Vlaamse origine opnieuw bellen. “Diezelfde dag mochten we de woning bezoeken”, zegt ze. “Ze struikelden puur over de naam.” Meestal werd ze beleefd geweigerd, een enkele keer was het ronduit beledigend. “Bij het horen van mijn naam vroeg een verhuurder of ik een hoofddoek droeg. Ik was in shock.”
Uiteindelijk vond ze toch een plekje. Niet in Antwerpen, maar twintig kilometer verderop in Massenhoven
Foto: Karel Hemerijckxwww.mijnstemtelt.be