De grootste happen uit de begroting gaan naar welzijn (200 miljoen euro) en onderzoek en ontwikkeling (280 miljoen euro). Er gaat ook 40 miljoen euro extra naar maatregelen voor het basisonderwijs en 15 miljoen euro naar een sloop- en heropbouwkorting. De Lijn krijgt er via het Klimaatfonds 12,9 miljoen euro bij voor de vergroening van haar vloot. Dat heeft Vlaams minister-president Geert Bourgeois maandag gezegd in zijn Septemberverklaring. Tot slot riep hij de Vlaming ook op om te winkelen in de vele stadskernen die Vlaanderen rijk is om de leegstand in de centrumsteden tegen te gaan.

Bourgeois klopt zich op borst

Het is de vijfde en (voorlopig) laatste Septemberverklaring van Bourgeois van deze legislatuur. Bourgeois stelt dat het traject van deze regering er één is van evenwicht en investeringen. “Vlaanderen staat er vandaag beter voor dan aan het begin van de legislatuur.” Enerzijds omdat de financiële crisis is uitgedoofd, maar ook omdat we de internationale conjunctuur hebben weten aantrekken. “Er werden ruim 150.000 nieuwe Vlaamse jobs gecreëerd, werkloosheid is met 17 procent gedaald en de werkzaamheidsgraad is gestegen tot ruim 70 procent.” Nog volgens Bourgeois werden er vorig jaar 18 procent meer bedrijven opgericht en 7 procent minder faillissementen.”

“Ook is ons verkeer veiliger geworden, het aantal verkeersdoden is stelselmatig gedaald. Nog nooit was dat cijfer zo laag als vorig jaar.”

Begroting in evenwicht

Een belangrijke voetnoot in de begroting is het Oosterweel-dossier. De kosten daarvoor, 135 miljoen voor 2019, worden niet in de begrotingsdoelstellingen opgenomen.

De Vlaamse regering beloofde bij de start in 2014 om in 2019 recurrent 500 miljoen euro meer te investeren in zowel Welzijn als in Onderzoek en Ontwikkeling (O&O). Volgens Bourgeois heeft zijn regering woord gehouden. Van dat bedrag gaat er 280 miljoen euro naar O&O (met o.a. bijkomende middelen voor topwetenschappelijk onderzoek bij het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek en de oprichting van een nieuw technologiefonds met als naam Flanders Future Techfund). Voor Welzijn komt er 200 miljoen euro bij, waarvan 100 miljoen euro voor personen met een handicap, 37 miljoen euro voor de kinderopvang en 23,5 miljoen euro voor jongerenwelzijn.

Klimaatbeleid en groene bussen

Verder maakt de regering 114,4 miljoen euro extra vrij voor klimaatbeleid. Een groot deel daarvan gaat naar het energiezuiniger maken van gebouwen (65 miljoen euro).

Ook in het begrotingsakkoord: 12,9 miljoen euro voor een vergroening van De Lijn. Tegen 2024 krijgt de vervoersmaatschappij er 1202 nieuwe groene bussen bij. Door een budgetverhoging kan De Lijn volgend jaar al 277 nieuwe hybride bussen bestellen. Het is de bedoeling dat tegen 2025 De Lijn in alle stadskernen volledig elektrisch rijdt. De hybride bussen van volgend jaar zullen op termijn vol elektrisch kunnen rijden. Vanaf 2020 bestelt Vlaanderen nog 277 hybride bussen, die op termijn vol elektrisch zullen rijden.

Slooppremie

De regering neemt ook voor ruim 85 miljoen euro eenmalige maatregelen. Een van de meest opvallende ingrepen is de invoering van een Vlaamse sloop- en heropbouwkorting.

In verschillende steden in ons land betaal je 6% BTW in plaats van 21% als je een woning afbreekt en opnieuw opbouwt. Wie geen aanspraak maakt op die BTW-korting zal een premie van 7.500 euro krijgen. In 2019 wordt daarvoor 15 miljoen euro voorzien. “We gebruiken onze eigen bevoegdheden om ook de Vlamingen die niet in die dertien steden wonen te belonen als ze hun woning afbreken en vervangen door een energie-efficiënte woning”, aldus minister van Energie Bart Tommelein (Open VLD).

Werk voor nieuwkomers

Applaus kreeg Bourgeois met zijn oproep om positiever naar arbeid te kijken, en het niet uitsluitend te zien als een “noodzakelijk kwaad”. “Werk geeft het leven diepgang en kleur”, zei de N-VA’er. En: “Pas als een nieuwkomer werkt heeft, heeft hij het gevoel er helemaal bij te horen.” De werkgevers kregen een aanmaning om minder selectief te zijn en “meer werklozen de kans te geven aan de slag te gaan”.

Denk globaal, koop lokaal, koop Vlaams

Nog een opvallende oproep van de minister-president was naar de burger toe om meer te winkelen in de stadskernen. Doorgaans worden die geplaagd door leegstand. Met de lokale verkiezingen in aantocht roept hij toekomstige besturen op om prioriteit te maken van de leegstaande handelspanden in dorps- en stadskernen. Ook de burger kan daaraan meewerken: “Ik roep de Vlamingen op om wat vaker in de stads- en dorpskernen te winkelen. Om het met een boutade te zeggen: denk globaal, koop lokaal, koop Vlaams.”

Oppositie hard voor Bourgeois: “Misplaatst triomfalisme”

Volgens Bourgeois zijn de Vlamingen er nu ook beter aan toe dan in 2014, maar dat kan de oppositie niet smaken. Groen-fractieleider Björn Rzoska stoort zich ook aan de toon van de minister-president. “Zelfgenoegzaam”, aldus Rzoska. “Als ik kijk naar de gewone Vlamingen, zou ik een pak nederiger zijn”, zegt de Groen-fractieleider.

Rzoska verwijst onder meer naar de “stijgende energiefactuur”, de slechte armoedecijfers en de lange wachtlijsten in de zorg. “Ik zou in zijn plaats gegeneerd zijn in plaats van uit te pakken met misplaatst triomfalisme”, aldus Rzoska.

“Kan Geert Bourgeois de Vlaming recht in de ogen kijken?”

Ook oppositiepartij SP.A is niet onder de indruk van de Septemberverklaring. Volgens fractieleider Joris Vandenbroucke zijn de Vlamingen de voorbije jaren geconfronteerd met hogere facturen, langere wachtlijsten in de zorg en langere files. “Dat de Vlaamse begroting in betere doen is dan bij aanvang van deze regeerperiode en er meer ruimte is voor investeringen, is een goede zaak. Maar laat ons niet vergeten dat het de Vlaamse gezinnen zijn die hiervoor grote inspanningen hebben geleverd”, zegt fractieleider Joris Vandenbroucke.

“Al vier jaar betalen zij fiks hogere facturen voor water, energie, kinderopvang, hoger onderwijs, zorg en openbaar vervoer. De kinderbijslag werd twee maal niet geïndexeerd en besparingen zoals op de werkingsmiddelen voor scholen kwamen op de schouders van de gezinnen terecht”, klinkt het. En ondertussen stijgen volgens de Vlaamse socialisten de wachtlijsten in de zorg, groeien de files aan en kan een recordaantal mensen zijn water- en energiefactuur niet meer betalen.

“Kan Geert Bourgeois deze mensen recht in de ogen kijken en hard maken dat er vandaag een concreet antwoord op hun vraag komt? Neen, dat kan hij niet. Voor de grote uitdagingen die cruciaal zijn voor de toekomst van Vlaanderen - het realiseren van zorgzekerheid, het aanpakken van de files, het verminderen van de kinderarmoede - is het wachten op een volgende regering”, aldus Vandenbroucke.

Jobat

VROOM

Made in Metropool

Made in Mechelen