Gisteren om 20:05 door evdg | Bron: CNN, El Día, Clarin
Precies een jaar en een dag na plots van de radar te verdwijnen, is de Argentijnse duikboot ARA San Juan teruggevonden. Intussen is het zo goed als zeker: de onderzeeër ontplofte. “We hebben het wrak volledig misvormd en in brokstukken teruggevonden”, klonk het tijdens de persconferentie. De nabestaanden van de 44 bemanningsleden aan boord gaan nu opnieuw door een hel.
Op 15 november 2017 gebeurde het ondenkbare: een Argentijnse onderzeeër met 44 bemanningsleden aan boord verdween compleet van de radar. Argentinië was wekenlang in de ban van de plotse verdwijning, en ook de rest van de wereld volgde het mysterie op de voet. Daar lijkt nu een einde aan te komen: ARA San Juan werd op vrijdag 16 november gelokaliseerd, precies een jaar en een dag na het laatste contact.
Details vrijgegeven
De autoriteiten van de marine hebben zaterdag (om 11 uur plaatselijke tijd) meer informatie gegeven over de plotse vondst tijdens een persconferentie. Ook de Argentijnse minister van Defensie Oscar Aguad, die na de verdwijning stevig onder vuur lag, nam het woord.
Kapitein Enrique Balbi, voormalig woordvoerder van de marine en huidig diplomaat in de Verenigde Staten, had het tijdens de persconferentie meermaals over het rapport van Ocean Infinity, het Amerikaanse privébedrijf had intussen de leiding over de zoekoperaties naar de duikboot. Sinds 6 september was het bedrijf aan de slag in het gebied waar de onderzeeër het contact verloor, ongeveer 460 kilometer ten oosten van San Jorge. Een van hun schepen, de ‘Seabed Constructor’, kon uiteindelijk de locatie van het wrak bepalen.
Argentijnse minister van Defensie Oscar Aguad en kapitein Balbi tijdens de persconferentie. Foto: AP“Het bedrijf heeft de bodem nauwlettend afgespoord via cartografie alvorens ze een punt vonden dat van groot belang kon zijn”, zei minister Aguad. “Het schip was al terug onderweg naar Zuid-Afrika tot het plots het bevel kreeg om terug te keren naar die specifieke plek voor nader onderzoek. Om middernacht werd ons bevestigd dat de beelden die ze maakten wel degelijk van de onderzeeër zijn.”
Onderzeeër “volledig misvormd”
“De onderzeeër werd op iets meer dan 907 meter diepte teruggevonden”, zei het hoofd van de marine, vice-admiraal Jose Luis Villán. “De verschillende brokstukken lagen verspreid in een gebied met een straal van 80 tot 100 meter. Bovendien is het de locatie waar destijds het abnormale geluid werd opgepikt.”
Villán verwijst daarmee naar het “abnormale, eenmalige, korte maar krachtige” geluid dat werd waargenomen op 15 november 2017, kort na het laatste radiocontact met de onderzeeër. Toen al ging de Argentijnse marine er vanuit dat een explosie had plaatsgevonden in de duikboot. Dat nieuws werd echter pas een week later meegedeeld aan de familie van de 44 bemanningsleden, waarna het thuisfront de marine betichtte van het verdoezelen van de ramp en een doofpotoperatie. Al die tijd wachtten de nabestaanden immers op een teken van leven, tevergeefs. Minister Aguad kwam hier ook op terug tijdens de persconferentie op zaterdag: “We hebben ons lang toegespitst op dat gebied, zonder resultaat. We zijn het dan ook nooit zeker geweest.”
“Volgens het rapport is de duikboot dicht bij de bodem ontploft”, beaamt nu ook kapitein Balbi. “Dat blijkt uit het gevonden puin: het is erg beperkt en erg verspreid. De romp is volledig misvormd en vanbinnen uit gedeukt door de externe druk.”
De explosie, of implosie zoals dat onder water heet, wordt in het rapport beschreven als een “hydro-akoestische anomalie”. Dat kan gebeuren als de onderzeeër zijn maximaal dieptebereik heeft overschreden. De romp wordt dan samengedrukt en de duikboot kan imploderen. De bemanning komt daarbij vrijwel altijd om het leven.
(lees verder onder de foto)
Foto: EPA-EFE“Niet voldoende middelen”
Wat er nu precies staat te gebeuren, is nog niet volledig duidelijk. “Afhankelijk van de staat waarin de duikboot zich bevindt, zal gekeken worden hoe er wordt voortgewerkt,” klonk het eerder op vrijdag. Maar intussen verklaarde de minister van Defensie Oscar Aguad op de persconferentie dat Argentinië helemaal niet over voldoende de middelen beschikt om het schip te “recupereren”, nadat hem werd gevraagd wat de marine nu van plan is.
“Er zijn twee factoren die ons belemmeren”, klonk het. “Enerzijds het legale: de rechter moet eerst toestemming geven om de gevonden delen te verplaatsen. Ik heb contact opgenomen met rechter Marta Yañez. Ze is op de hoogte en heeft alle informatie. Anderzijds zijn er de technische limieten. Ocean Infinity zal ons alles vertellen over de locatie en wat we kunnen doen. Maar voorlopig kunnen we dus noch ontkennen noch bevestigen of de brokstukken uit de oceaan zullen worden gehaald.” Wel was de minister erg duidelijk over de middelen van het eigen land: “We hadden niet de middelen om de duikboot te vinden op die diepte, laat staan om hem eruit te halen.”
Het is niet de eerste keer dat het gebrek aan middelen ter sprake komt in de zaak van de ARA San Juan. Kort na de verdwijning ervan, kwam veel kritiek op de mogelijk slechte staat van de duikboot. Maar ook het feit dat het zo lang duurde vooraleer het wrak werd teruggevonden, roept vragen op. “Onze marine had dat gebied ook al eerder afgezocht”, zei admiraal Villán daarover. “Maar door een gebrek aan technologie konden we het nooit zelf vinden.”
Nationale rouw
Minister Aguad zei dat de overheid in de komende dagen de familie van de nabestaanden zal ontmoeten. Die werden na de vondst als eerste op de hoogte gebracht. Ook de nationale rouw zal worden uitgevaardigd, op verzoek van president Mauricio Macri. “De families moeten weten wat er precies gebeurd is”, klonk het. “We gaan daar ook alle inspanningen voor leveren. Ik hoop dat het onderzoek ons dichter bij de volledige waarheid brengt.”
Foto: REUTERSMet de medewerking van