“De tuinbouw in onze regio begon rond 1900 en won snel aan populariteit. De teelt van fruit en groente zorgde immers voor extra inkomsten. Daaruit groeide de noodzaak voor een eigen veiling in Hoogstraten”, vertelt directeur Gaston Opdekamp. “Voor veel landbouwers was dit niet meer dan een bijberoep. De ­economische crisis van de jaren 30 liet zich fel voelen in de agrarische sector en noopte tot een betere organisatie en samenwerking van de tuinders.”

Het was burgemeester van Hoogstraten Renaat Van den ­Kieboom die pleitte voor de oprichting van een eigen veiling en hij vond gehoor in de sector. “In het najaar van 1932 zamelde men kapitaal in door de uitgifte van aandelen waarop leden van de veiling moesten intekenen.”

Belangrijk was dat de veiling was opgevat als een samenwerkende vennootschap om de belangen van de land- en tuinbouwers optimaal te kunnen verdedigen. “De officiële stichting van de Katholieke Veilingvereniging der Noorderkempen vond plaats op 9 februari 1933. In de omliggende gemeenten en parochies kwamen er voor de leden plaatselijke afdelingen, die waren aangesloten bij de veiling.” “De veiling kreeg de beschikking over een terrein aan de rand van Hoogstraten. De eerste officiële verkoopdag was op 9 mei 1933. Onder grote belangstelling werden enkele kilo’s asperges te koop gesteld”, aldus Gaston Opdekamp.

Klokverkoop

Hoogstraten is een voorbeeld van een neerzetveiling: producenten leveren hun producten en houden zich niet zelf bezig met de verkoop. Het personeel van de veiling handelt de verkoop af. “Typisch voor onze veiling is ook de klokverkoop, waarbij het bepalen van de prijs gebeurt door middel van een veilingklok. De cirkel van die klok is onderverdeeld in 100 en telt af naar 1. Als de koper via zijn drukknop de wijzer doet stoppen en zijn koopnummer verschijnt, dan is de koop gesloten aan de prijs die de wijzer op de klok aangeeft. Aan de verkoper kan hij aangeven welke hoeveelheid van het verkochte product hij wenst”, aldus Gaston Opdekamp.

Tuinbouwschool

“Het eerste jaar bedroeg de omzet 652.000 Belgische frank. De veiling was meteen gelanceerd en zou steeds meer leden aantrekken. Naast de handel organiseerde men ook andere activiteiten zoals voordrachten en tuinbouwlessen om de teeltwijzen te verbeteren of om er nieuwe voor te stellen. Tijdens de komende jaren werd de veiling steeds groter en belangrijker voor de streek. Bovendien werd het landbouwonderwijs dankzij de plaatselijke tuinbouwschool beter uitgebouwd, waardoor toekomstige leden van de veiling voortaan een behoorlijke opleiding kregen”, weet Gaston Opdekamp te ­vertellen.

Sterke heropleving

Ook voor de Veiling Hoogstraten waren de oorlogsjaren bewogen. “De leveringen van fruit en groente gingen tijdens de bezetting fel achteruit. De zware strijd tijdens de bevrijding in 1944 legde de werking van de veiling zelfs helemaal stil.” Na de oorlog kende de veiling dankzij de gestegen welvaart gelukkig een sterke heropleving. “Het aantal leden steeg in 1946 tot 1.557, terwijl er ook nieuwe gebouwen bijkwamen. Een belangrijke nieuwe trend tijdens de naoorlogse jaren was de sterke opkomst van de winstgevende aardbeienteelt. In de jaren vijftig vormde de aardbei het grootste deel van de opbrengst van de veiling. In 1951 werd er bijvoorbeeld 3.000 ton verhandeld, 90% van de omzet. De cijfers gingen inderdaad in stijgende lijn: in 1957 waren er al 3.188 leden”, vertelt Gaston ­Opdekamp.

Professionalisering

Een belangrijke evolutie tijdens de naoorlogse jaren was dat de tuinbouw evolueerde van een bijberoep naar een hoofdberoep. “De directeur van de veiling zorgde mee voor de oprichting van een eigen proefbedrijf in Meerle, de vzw Proefbedrijf der Noorderkempen. Op onze proefvelden wordt er tot vandaag gestreefd naar een verbetering van de landbouwtechnieken”, zegt Gaston Opdekamp.

In de jaren zestig veranderde de sector door de opkomst van de aardbeienteelt onder glas. In 1962 werden in Hoogstraten de eerste serres gebouwd. Met een minimum aan verwarming bereikten de telers op deze manier een belangrijke vervroeging van de oogst. In de serres konden de teelttechnieken aanzienlijk worden verbeterd, waardoor de opbrengsten sterk toenamen.

Een andere teelt die de sector is gaan domineren, is die van de ­augurk. In de streek van Hoogstraten gebeurde dit voor het eerst omstreeks 1955. “Tijdens het laatste kwart van de twintigste eeuw leidde de verfijning van de teelttechnieken onder glas tot een ware ‘groenteboom’. Tomaten, paprika en komkommer werden veel geteelde en verkochte producten”, vertelt Gaston ­Opdekamp.

Coöperatie Hoogstraten

Begin 2016 veranderde Veiling Hoogstraten haar naam in ­Coöperatie Hoogstraten. De verkoop gebeurt tegenwoordig nog steeds via de klok, maar ook via bemiddeling tegen een vaste prijs en rechtstreeks bij de teler. “Aardbeien zijn nog steeds een echte topper: er zijn meer dan tweehonderd familiebedrijven in de streek gevestigd die daarmee hun kost verdienen. De tomatenverkoop is er uiteraard ook belangrijk”, zegt Gaston ­Opdekamp.

Zundert

De toekomst oogt rooskleurig. “Sinds 1997 bestond er reeds een samenverkoop-overeenkomst tussen Coöperatie Hoogstraten en CLTV Zundert. Alle aardbeien van de Zundertse veiling werden de laatst 20 jaar verkocht via de Veiling van Hoogstraten maar de leden van Zundert waren lid van hun eigen veiling. Recent echter besloten de Zundertse telers rechtstreeks lid te worden en per 1 januari 2019 treden daardoor 46 telers van de regio Zundert en Noord-Brabant toe tot Coöperatie Hoogstraten. Daardoor wordt het werkgebied van Coöperatie Hoogstraten in Noord-Brabant verder geconsolideerd”, besluit directeur ­Opdekamp tevreden.

Jobat

Made in Kempen

Vastgoed

Auto's in de kijker