Foto: shutterstock
Vandaag om 14:28 | Bron: BELGA
Vanaf donderdag gaat in Nederland de ‘wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding’ in. De wet - in de volksmond het boerkaverbod genoemd, slaat echter ook op nikabs, integraalhelmen en bivakmutsen. In scholen, het openbaar vervoer, ziekenhuizen en overheidsgebouwen is het vanaf donderdag niet toegestaan om gezichtsbedekkende kleding te dragen. Maar de vraag is of er snel een boete (minimaal 150 euro) voor uitgedeeld zal worden.
De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema liet al weten niet te zullen handhaven omdat ze politiemensen liever inzet voor bijvoorbeeld de aanpak van georganiseerde misdaad. En ook Rotterdam en Utrecht lijken er geen halszaak van te gaan maken. De premier Mark Rutte waarschuwde dat het verbod gewoon in alle steden geldt.
Voor eigen rechter spelen
De Rotterdamse fractievoorzitter van de partij NIDA, Nourdin El Ouali, zegt dat het verbod polariserend, stigmatiserend en isolerend werkt. De partij vreest ook dat “mensen zich geroepen voelen om voor eigen rechter te gaan spelen”. De partij haalde onlangs het nieuws omdat die zegt de boetes te willen betalen die vrouwen krijgen voor het dragen van een gezichtssluier op plaatsen waar dat niet mag.
Maar niet alleen de grote steden plaatsen vraagtekens bij de uitvoerbaarheid van de wet. Openbaarvervoerbedrijven NS, HTM, RET, Arriva, Connexxion, EBS en GVB lieten eerder weten geen moslima’s te zullen weigeren als die hun gezicht hebben bedekt. Ze hebben een vervoersplicht. Ze laten hun personeel wel vrij om dragers van gezichtsbedekkende kleding aan te spreken. Vervoersbedrijven zien ook niet hoe ze passagiers moeten weigeren of eruit zetten, omdat dat zal leiden tot vertragingen.
Het idee achter de ‘wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding’ is dat mensen elkaar moeten kunnen aankijken en herkennen, zowel voor de communicatie als voor identificatie. Het verbod is ‘gedeeltelijk’, omdat het bijvoorbeeld niet geldt op straat. Het verbod geldt trouwens ook niet bij haltes, op perrons of in stationshallen van het openbaar vervoer. Volgens de Nederlandse omroep NOS zijn er naar schatting tussen de 200 en 400 vrouwen in Nederland die een boerka of nikab dragen.
In 2006 was er wat protest toen toenmalig minister van Vreemdelingenbeleid en Integratie, Rita Verdonk, aankondigde een algemeen verbod op gezichtsbedekkende kleding te willen. Tien jaar later loodste minister Ronald Plasterk de afgeslankte versie door de Kamer.
“In strijd met internationale mensenrechten”
Een boerka bedekt het hele gezicht en laat vrouwen slechts kijken door een gaasje voor de ogen, een nikab laat de ogen vrij. Vrouwen die er een dragen, vrezen dat ze niet meer hun kind van school kunnen halen of met de bus naar een ziekenhuis kunnen. Amnesty International vindt het verbod strijdig met internationale mensenrechten.
In elk openbaar gemeentelijk gebouw zoals een stadswinkel, stadhuis of stadsloket in Nederland, zijn er gastvrouwen en -heren en beveiligers. Die beveiligers zullen als eerste het verbod handhaven, zeggen de woordvoerders van de vier grote steden in Nederland. “Een beveiliger op een stadsloket zal de persoon vragen de gezichtsbedekking te verwijderen. Mocht de persoon dat niet doen dan verzoekt de beveiliger de persoon het gebouw te verlaten”, aldus de woordvoerder van de Amsterdamse burgemeester. “De politie wordt pas ingeschakeld als iemand dan nog niet het gebouw wil verlaten.”
Openbaar vervoer
Voor het openbaar vervoer is het handhaven van het verbod complex. De buschauffeur of conducteur is de eerste die met een boerkadraagster wordt geconfronteerd. In tegenstelling tot hoe gemeenten dat doen, handhaven zij niet. De negen vervoersbedrijven van Nederland gaan in eerste instantie registreren, aldus Predo Peters. Hij is voorzitter van branchevereniging OVNL en voert namens de negen openbaarvervoerbedrijven het woord. “We geven deze gegevens door aan politie. Stel dat op een bepaalde lijn gezichtsbedekkende kleding wordt gesignaleerd dan kan daar een gerichte controle op plaats gaan vinden.”
De insteek van Peters is verder om het openbaar vervoer veilig te laten plaatsvinden. “Alles is gericht op de-escalatie en het ongehinderd laten rijden van treinen, bussen, trams en metro’s. Een buschauffeur kan een draagster wijzen op het verbod, maar heeft verder geen enkele bevoegdheid. Boerka’s zijn overigens nooit een probleem geweest in het openbaar vervoer. Er is geen reden dat dat na donderdag wel het geval zal zijn.”
België
In België is sinds 2011 de wet “tot instelling van een verbod op het dragen van kleding die het gezicht volledig dan wel grotendeels verbergt” in openbare plaatsen van kracht. België was zo het tweede Europese land, na Frankrijk, om zo’n wet aan te nemen.
Met de medewerking van