Wanneer iemand overlijdt, worden de nabestaanden niet alleen geconfronteerd met verdriet en pijn, ze moeten ook heel wat praktische zaken regelen. Hieronder vindt u stap voor stap wat u administratief in orde moet brengen. Maar er zijn ook verschillende zaken die kunnen wachten tot na de uitvaart. Zo houdt u meer tijd over voor het verwerken van verdriet, ophalen van herinneringen, of het nemen van afscheid...
Nadat u een arts heeft gebeld om het overlijden vast te stellen, wordt het lichaam voor een laatste keer verzorgd. Dit noemt men 'afleggen' . Dit kan zowel thuis, in het ziekenhuis als bij de uitvaartonderneming.
Wie verzorgt het lichaam van de overledene, op welke manier gebeurt dit en welke kleding wilt u dat de overledene draagt. Allemaal vragen waarmee u te maken krijgt de eerste uren na een overlijden.
Voor heel wat nabestaanden is het belangrijk om de overledene een laatste keer te zien en te groeten. De confrontatie met een opgebaard lichaam is voor iedereen anders en kan soms heftige en onverwachte emoties uitlokken. Thuis opbaren gebeurt bijna niet meer, maar wie afscheid wil nemen in de huiselijke intimiteit kan nog altijd voor deze optie kiezen. Meestal wordt de overledene in een funerarium of mortuarium opgebaard. Het lichaam wordt er bewaard in een koelruimte. Wanneer bezoekers een laatste groet komen brengen, wordt de overledene naar een aparte kamer gebracht.
Wanneer iemand thuis of op een andere plaats overlijdt, moet een arts het overlijden komen vaststellen. Overlijdt iemand in het ziekenhuis of op weg ernaartoe, dan zorgt het ziekenhuis voor een overlijdensattest.
Dit is zeker geen gemakkelijke taak, maar het is wel belangrijk dat dit zo snel mogelijk gebeurt met het oog op de beslissingen die rond de uitvaart moeten gemaakt worden.
Als er een uitvaartverzekering werd afgesloten, moet de verzekeringsmaatschappij zo snel mogelijk op de hoogte worden gebracht. Die zal dan de uitvaart organiseren zoals overeengekomen in de verzekeringspolis.
U bent niet verplicht om een uitvaartondernemer in te schakelen bij een sterfgeval, maar omdat er heel wat komt kijken bij een uitvaart, kan de hulp van een gespecialiseerde dienstverlener alles wel eenvoudiger maken.
U geeft het overlijden aan bij het stadsloket of bij de burgerlijke stand in uw gemeente, district of stad.
Bij de aangifte controleert de ambtenaar van de burgerlijke stand of de overledene een wilsbeschikking heeft ingediend. In een wilsbeschikking staan de wensen van de overledene.
Ook een handgeschreven wilsbeschikking is geldig op voorwaarde dat er een datum en een handtekening van de overledene op staan. Is er geen wilsbeschikking, zijn er geen aanwijzingen in het testament en heeft de overledene tijdens zijn leven geen voorkeuren doorgegeven, dan beslissen de nabestaanden.
(1) Afleggen De term ‘afleggen’ komt van de uitdrukking ‘het leven afleggen’. Het is het verzorgen, voorbereiden en toonbaar maken van de overledene voor de begrafenis. Het afleggen verloopt volgens een vaste procedure en met respect voor de overledene.
(2) Funerarium, mortuarium Heel wat uitvaartondernemers beschikken over een funerarium. Het is de gekoelde kamer waar het lichaam van de overledene wordt opgebaard.
Veel ziekenhuizen, rusthuizen en ook sommige begraafplaatsen hebben een mortuarium. De Antwerpse begraafplaatsen hebben dat niet. In een mortuarium wordt het lichaam van de overledene gekoeld bewaard.