Als het aan Ben Brumagne ligt eten we binnenkort eikelburgers, salades gedressed met eikelolie, eikelbrood, eikelcouscous, eikeltofu en eikelkoekjes. Een vreemde hobby of een obsessie met -euh- eikels? Neen hoor, hoe meer Ben zijn visie uit de doeken doet, hoe logischer zijn eikelverhaal wordt.
Wie is de man die eikels op jouw bord wil brengen?
Ben Brumagne fietste enkele jaren geleden van België naar Indië om aandacht te vestigen op onbekende eetbare planten, hij voorziet sterrenchefs van wild geplukte lekkernijen, geeft hier workshops over aan topbedrijven en maakte enkele filmproducties en een documentaire voor Vranckx. Hij heeft ook zijn eigen voedselbos rond zijn chambre d'hôte waar hij rondleidingen en trainingen geeft.
"Tijdens mijn workshops leer ik mensen al meer dan vijf jaar koken met eikels. Het is voor velen zeer vreemd dat iets wat ze iedere herfst vertrappelen plots zoveel meer waarde krijgt. Na het eten van een zelfgemaakte eikelburger wandelen ze nooit meer hetzelfde door een bos" zegt Ben vol enthousiasme.
Eiwitten uit de Amazone
Als mens kunnen we niet overleven zonder eiwitten. Een groot deel van onze eiwitten halen we momenteel uit vlees, al is de vleesconsumptie in België aan het dalen. Volgens Ben is het problematisch dat onze runderen deels gevoed worden met soja uit het Amazonewoud, wat mee helpt zorgen voor de massale bomenkap, alsook voor de uitstoot van CO2, door de schepen die de soja tot bij ons brengen.
Lokale eiwitten
"Veel van onze eiwitten halen we momenteel van de andere kant van de wereld, dit is slecht voor het milieu, maar dit maakt ons ook afhankelijk van andere landen. We moeten meer lokale eiwitten produceren en consumeren" legt Ben ons uit. Hij wijst er op dat er elk jaar duizenden tonnen eikels blijven liggen op de grond. "Het is nu niet de bedoeling dat we die allemaal gaan roven, toch zouden we een deel kunnen oogsten, het is immers gratis voedsel".
Landbouw voor eikels
Volgens Ben, die tevens een opleiding tot bio landbouwer volgde, kan het een stuk beter met de landbouw. "Vele landbouwers hebben te kampen met erosie en droogte, het wordt meer en meer duidelijk dat de intensieve landbouw zijn beste tijd heeft gehad en dat we op zoek moeten gaan naar duurzamere alternatieven".
Zo wijst hij er op dat landbouwers met vee zonder in te boeten op productieverlies enkele rijen met eikenbomen kunnen zetten, 80% van die aanplantkost wordt momenteel zelfs terugbetaald door Agroforestry subsidies. De koeien hebben momenteel toch te veel last van hete zomers, eiken zorgen voor gratis schaduw, later voor heerlijke eikels en op het einde van de rit voor het beste hout. Met het Food Forest Institute als partner wordt dit nog verder onderzocht.
Klimaateikels
Klimaatveranderingen zorgen er voor dat het niet alleen warmer zal worden, maar ook droger. Ons waterpeil is in Vlaanderen alarmerend laag waardoor boeren zelfs water halen bij de Waalse buren.
Bomen hebben veel minder beregening nodig omdat ze met hun wortels zelf water kunnen zoeken. Ook houden ze water beter vast. Naast het feit dat eiken de droogte deels helpen oplossen vangen ze ook fijn stof op, zijn ze een van de beste CO2-opslagplaatsen, geven ze schaduw en zijn ze onmisbaar voor onze biodiversiteit, ze bieden plaats aan honderden verschillende diersoorten.
Eikels zijn giftig
Plant Based Chef Pieter-Jan Lint, bekend van op Eén, is samen met Ben enkele toprecepten op punt aan het zetten. Ze zijn van plan om binnenkort een 'Kookboek voor Eikels' uit te brengen, om mensen aan te zetten om iets meer te halen uit kostbare eikels.
"Soms kijken ze raar op als ik zeg dat je eikels mag eten, velen denken immers dat ze giftig zijn, en dit klopt ook, als je ze tenminste rauw eet of slecht prepareert". In eikels zitten tannines, natuurlijke stoffen die er voor zorgen dat de eikels beschermd zijn tegen beestjes, dus ook tegen ons.
Tannines worden ook gebruikt om leer mee te looien. Gelukkig zijn er tal van methodes om die tannines te verwijderen uit de heerlijke eikels. Ben roept ook op om niet zelf te experimenteren met eikels, tenzij je goed weet hoe je de eikels tanninevrij maakt.
Testfarms
Binnenkort worden enkele hectares aangeplant met verschillende eikensoorten om te onderzoeken welke variëteiten het het beste doen binnen ons klimaat. "Voor het planten van eiken heb je een langetermijnvisie nodig, wat in deze maatschappij tegenwoordig ontbreekt. Het kan zijn dat eiken pas vruchten dragen na ongeveer twintig jaar, maar ik heb het gevoel dat ze tegen dan meer dan welkom zullen zijn, het is investeren in onze toekomst."
Eikels, terug van weggeweest
Met Project Acorn wil Ben de voedingsmarkt veroveren. "Er is niets nieuws onder de zon, ik heb mijn inspiratie gehaald van traditionele eikel couscous afkomstig uit Algerije, eikeltofu van Zuid-Korea, eikelbrood van Iran, eikelkoekjes van Griekenland tot eikelkaas van Amerika.
" Met EIT-food, een consortium van voedselbedrijven dat op zoek is naar innovatieve startups, zal Ben de marktmogelijkheden bekijken, hij zal ook samenwerken met onderzoeksinstellingen om de voedingswaarde te onderzoeken. "Zodra we hiermee klaar zijn willen we massaal eiken aanplanten over heel Europa en de markt bombarderen met tal van gezonde en heerlijke eikelproducten. Wees geen eikel, eet eikels!"
Meer info op