Samen met imec werkt het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven aan oplossingen om met innovaties zoals slimme draagbare technologie en algoritmes, de psychische toestand van patiënten betrouwbaar van op afstand op te volgen.
Zulke oplossingen moeten bijdragen tot een verhoogd leefcomfort voor de patiënt, aangezien hij op die manier geholpen kan worden zonder dat hij fysiek aanwezig moet zijn in het ziekenhuis. Tussen het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven en imec bestaat al enkele jaren een vruchtbare kruisbestuiving en sinds september 2019 is er een duurzame overeenkomst.
Psychiatrie in volle evolutie
De psychiatrische zorg is immers in volle evolutie. Een significant gedeelte van deze zorg verschuift van het ziekenhuis naar de thuisomgeving, van curatief naar preventief en van een collectieve aanpak ¬–identiek voor ieder met eenzelfde diagnose– naar een geïndividualiseerde benadering. De patiënt hoeft ook niet langer passief te blijven bij zorgkeuzes, hij wordt medebeheerder van zijn zorg.
Wearables kunnen die evolutie versnellen. Je kan er een patiënt van op afstand, in zijn thuisomgeving, mee monitoren. In samenwerking met imec onderzoeken wetenschappers van het UPC KU Leuven welke signalen een voorspellende waarde hebben voor een specifieke patiënt in een welbepaalde context. Psychiatrische symptomen en klachten treden immers vaak wisselend op, afhankelijk van de omgeving waarin de patiënt zich bevindt.
Er zijn heel wat zinvolle parameters die je kan meten. Denk aan fysiologische signalen als hartritme, ademhaling of huidgeleiding die de mate van stress kunnen weergeven, en aan beweging, motoriek, of slaap. Als je de signalen kent die een ziekte of een crisis voorspellen, dan kan je tijdig feedback geven aan een patiënt of zorgverlener en op tijd helpend tussenkomen.
Unieke combinatie
Wat hebben we nodig om dergelijke vernieuwingen en doorbraken te realiseren? Vandaag zijn er reeds tools op de markt waarvan de producenten propageren dat ze bijdragen aan de geestelijke gezondheid. Maar de wetenschappelijke evidentie ervoor is flinterdun. Van een 'leuk idee' naar een goed onderbouwde klinische toepassing: die stap is niet evident.
In Leuven is een unieke combinatie voorhanden om in dat opzet te slagen. Met imec is er een topcentrum voor de ontwikkeling van hardware en nano-elektronica, datamining en dataprocessing.
Tegelijk is er een academisch psychiatrisch centrum met 60 psychiaters in de vaste staf, 40 artsen-psychiaters in opleiding en 170 psychologen, met voldoende toegang tot verschillende patiëntgroepen om gedegen wetenschappelijk onderzoek te kunnen uitvoeren. Er is ook ruime expertise in domeinen als psychiatrie in de thuisomgeving, psychose, depressie, eetstoornissen of mind-body en stressonderzoek.
Lopende onderzoeken
Er lopen vandaag al verschillende gezamenlijke projecten. Het nieuwe samenwerkingsakkoord is dus geen beginpunt, maar een bekrachtiging van de ingeslagen weg. Binnen het akkoord zal imec, voor een periode van vijf jaar, een bijkomend postdoctoraal mandaat en twee extra doctoraatsmandaten financieren.
Wearables om het stresssysteem te monitoren bij patiënten met depressie en na herstel, om vroegtijdig achteruitgang te detecteren - Doctoraatsonderzoek Carmen Schiweck.
Wearables om het stresssysteem te monitoren bij patiënten met borderline persoonlijkheidsstoornis, om vroegtijdig emotionele ontregeling of zelfbeschadigend gedrag te detecteren - Doctoraatsonderzoek Roland Sinnaeve.
Wearables om het stresssysteem te monitoren bij patiënten met een eetstoornis of verslaving, om vroegtijdig problematisch eetgedrag of drankgebruik te detecteren - Doctoraatsonderzoek Nicolas Leenaerts en Neide Carina Simoes Capella.
Met draagbare en contextuele sensoren rookgedrag en terugval modelleren en voorspellen - Doctoraatsonderzoek Eric Zhai.
Het stresssysteem vergelijken in het stresslab versus de dagelijkse context - Doctoraatsonderzoek Joanna De Calheiros Velozo.
Wearables om het stresssysteem te monitoren bij adolescenten en resultaten te linken aan opvoedingspatronen en epigenetische achtergrond - Doctoraatsonderzoek Viktoria Chubar.
De virtuele coach: gedrag beïnvloeden met behulp van fysiologische en contextuele data - Erika Lutin.