‘Out of the box’ denken, hoe begin je daaraan? Het is een verzuchting die veel kmo’s kennen. Zo vroeg verlichtingsproducent ETAP in Malle zich af hoe zij met licht een rol konden spelen in de circulaire economie. Een samenwerking met productontwikkelaar en ontwerper Stefan Schöning bracht helderheid. Chris Van Bellegem van ETAP en Stefan Schöning vertellen over het cocreatietraject dat ze samen hebben gelopen.

Chris Van Bellegem : “Met ETAP kiezen we al jaren resoluut voor duurzaamheid. De laatste jaren is er veel veranderd door de switch naar ledlicht. Er zijn nieuwe concurrenten op de markt gekomen die spotgoedkope verlichting aanbieden. Daar willen we niet in meegaan: wij willen net kwaliteit blijven aanbieden met een lange levensduur en een duurzame filosofie. De stap naar verlichting als dienstverlening in plaats van als product (‘Lighting as a service’ of LAAS) ligt in dezelfde lijn.”

Wat bedoel je precies met ‘licht als dienstverlening’? Chris: “Kort gezegd: we zijn niet meer de leverancier van de lampen, maar garanderen dat het licht brandt. Als je een product verkoopt, is de kous af zodra dat product geleverd en betaald is. Bij LAAS blijven wij eigenaar van de hele verlichtingsinstallatie gedurende een afgesproken periode, tien jaar bijvoorbeeld. Al die tijd is het onze verantwoordelijkheid dat de installatie werkt.”

Hoe hebben jullie die omschakeling gemaakt bij ETAP? Stefan Schöning : “Als productontwikkelaar had ik al met ETAP samengewerkt. We kenden elkaar dus al, maar in dit geval was mijn taak niet om een product te ontwerpen maar om ETAP te helpen een compleet nieuwe insteek te vinden. We zijn begonnen met enkele workshops. Daarin hebben we afgebakend wat er bij ETAP al aanwezig was – een enorme expertise en ervaring in verlichting – en wat er nog nodig zou zijn om verlichting als dienst te kunnen aanbieden, zoals werkmethodes, contracten en garanties voor de klant.”

Chris: “Nieuw voor ons is het ‘itererende proces’, een term uit de ontwerpwereld. Als productiebedrijf zijn we gewend om een nieuw product tot in de puntjes af te werken en dan met toeters en bellen te lanceren. Dat gaat niet als je een dienst levert in plaats van een product. We moeten alert zijn op uitdagingen onderweg en er op dat moment op reageren: bijsturen, testen en verdergaan.”

Welke voordelen heeft een cocreatieproces zoals dat van jullie? Stefan: “Ik denk dat mijn belangrijkste bijdrage is dat ik een andere kijk op de situatie heb. Als buitenstaander durf je soms dingen in vraag stellen of onverwachte oplossingen voor te stellen. Dat is een belangrijke voorwaarde om te vernieuwen.”

Chris: “Zoals bij elke grote verandering was het niet gemakkelijk om iedereen bij ETAP aan boord te krijgen. Stefan heeft ons geholpen om buiten onze vertrouwde kaders te denken. We staan nu sterker om onze eigen weg te zoeken in onze veranderende business.”

Wat zijn tot nu toe de resultaten van jullie samenwerking? Chris: “We zijn momenteel ons eerste LAAS-project aan het uitrollen in vier gebouwen in de provincie. Ze hebben daar zoveel mogelijk gekozen voor circulaire oplossingen: recuperatiematerialen, hergebruikt meubilair en dus ook een LAAS-concept. Een prachtkans voor ons om te tonen wat we kunnen.”

Deze samenwerking werd mogelijk gemaakt met ondersteuning van Antwerp. Powered By Creatives en het Europese fonds EFRO.

Tekst: Volta